8 mei 2012

Meer

Er is meer en tegelijkertijd is er minder.

Er is meer tussen hemel en aarde (om even een bloedlelijke uitdrukking van stal te halen om deze vage gedachte uit te leggen) en daarmee zijn wij juist zo gelijk, zo gelijkvormig, zo van hetzelfde laken een pak.

Lelijke dooddoeners leggen zo gemakkelijk uit. Mijn drieste poging tot een koan.

6 mei 2012

Twee pijlers

Mijn daoïstisch geloof steunt op twee pijlers:
De Dao schonk leven aan deze wereld en schenkt leven aan deze wereld zonder daar zichzelf van bewust te zijn. Zij voert een taak uit die ook haar slechts geschonken lijkt te zijn. Zonder dat ze echt weet wat ze doet.
En: kwaad is niet echt, sec, kwaad. Al die aandoeningen, natuurrampen en het menselijke slechte gedrag - ze zijn van een ander standpunt bezien geen kwaad. Hooguit feit, onbeholpenheid, gevolg, ergo: neutraal.

Dit is de samenvatting. Hier werk ik mee.

En God zit nog steeds bij mij thuis

Ik zou willen vragen:
- Waarom zo?
- Waarom toen?
- Waarom bij hen?
- Waarom daarna zo weinig verbetering?
- Waarom niet van voren af aan dit alles voorkomen?
- Waarom niet wat vaker een signaal?
- Waarom niet geheel handen af?
- Waarom zo veel verschillende theorieën naast elkaar laten bestaan?
- Waarom de verschrikkingen?
- Waarom de virussen, de parasieten, de natuurrampen?
- Waarom ik zo'n mazzel heb en een ander zulke ellende?
- Waarom dat slecht geschreven boek?
- Waarom zo onaangenaam en zo niet voor alle tijden?
- Waarom hen die voor jou spreken zoveel onrecht laten uitvoeren zonder dat een halt toe te roepen?
- Waarom de schijn wekken dat we zonder je kunnen?
- Waarom niet luid en duidelijk?
- Waarom niet ongedurig geraakt al die tijd?
- Waarom miljoenen jaren afgoden laten aanbidden zonder enige waarschuwing of schroom?

En ik ben ongetwijfeld nog lang niet klaar.

Toekomst in de theologie

Het voelde als een groot compliment de afgelopen week dat twee mensen die mij in beperkte mate kennen, onafgesproken, op verschillende tijdstippen en zonder dat ik het onderwerp aanroerde, tegen mij zeiden dat mijn toekomst in de theologie ligt.
Ik weet niet of en ik weet niet hoe ik er ga komen, maar het biedt wel hoop. Als mensen mij iets zien ademen dat ik zelf niet zie of bemerk, dan is dat iets er op zo'n natuurlijke wijze dat ik er blind voor ben geraakt.

Perfectionisme

Terwijl ik voorgaand stuk schreef, bedacht ik me dat genoeg lezers van dit blog mij kennen en zich zullen afvragen of ik nou wel een perfectionist ben, zoals ik dat hier poneer. Ik ben er ook niet geheel van overtuigd. Mijn moeder zei het me vroeger als kind, en ook toen wuifde ik het weg. Mijn moeder is gewoon heel erg trots op mij en had altijd de neiging veel meer talent in mij te zien dan ik heb.
Van de winter las ik een boek over Rationeel-Emotieve Therapie en in dat boek werden een aantal notoire lijders aan sociale angst op een rijtje gezet. Leuk boek. Ik las alle persoonlijkheden door en was op de folio-verso van de paragraaf over perfectionisten toen ik mezelf herkende. Ik bladerde terug om de paragraaftitel te lezen en ik moest lachen: ik ben geen perfectionist want ik doe nooit iets goed genoeg...

Als God hier voor mijn deur zou staan

Als God hier voor mijn deur zou staan, wat zou ik dan veel willen bespreken. Ik zou hem binnenvragen en hem  plaats bieden op de bank récht tegenover mij. Ik zou proberen beleefd te beginnen, maar ik zou al snel verwijtend raken en vragen willen stellen. 'Waarom zo?!', vooral die vraag. 'Waarom op die manier?'
Reclusius vermoedde dat slechts één vraag de hele grondslag is van mijn twijfel. Die vraag van mij zal vast zeer egocentrisch zijn. Niets verhevens aan. Ik dacht direct aan de richting 'Doe ik het goede?, in alle manieren van opvatting: doe ik het ethisch juiste? Maar ook: besteed ik mijn leven goed? Maak ik anderen gelukkig, of ik zou al tevreden zijn met 'blij'. Wellicht is de eerste reden dat ik naar het daoïsme keerde de opluchtende gedachte dat ik al alleen maar precies het juiste deed. Iets anders dan wat ik doe, kan ik niet doen, anders had ik dat andere wel gekozen. Maar is het echt zo simpel? Hoef ik nooit een tweede keer na te denken over mijn keuze? De grond van mijn buitenkerkelijkheid is mijn perfectionisme dat me radeloos maakt.
Ik denk dat dat het is.

Slecht geschapen

"Volmaaktheid is een karaktermoord die de mens niet verdient."
- Rik Torfs in Lof der Lankmoedigheid

Orde is het kenmerk van leven

"Orde is het kenmerk van leven. Niet-levende systemen zijn chaotisch, levende systemen zijn geordend."
- Bob Root-Bernstein, hoogleraar fysiologie.

Ik wil niet direct roepen dat dit kan leiden tot de conclusie dat er een schepper is. Ik heb te weinig kennis om iets te zeggen en dit citaat, dat ik las als citaat in een interview van een andere natuurwetenschapper waarvan ik de naam dan weer niet genoteerd heb, kan ook volkomen uit zijn context gerukt zijn. Maar dit is een leuke stelling om over na te denken.

Terraspraat

Ik wou dat er in de publieke ruimte, op terrasjes, tijdens het shoppen, onder collega's, net zo gemakkelijk over God werd gesproken als over seks.

En het woord God gebruik ik hier enerzijds letterlijk en anderzijds als verwijzing naar geloof, hoop, vertrouwen, geluk, liefde. Waarschijnlijk gebruik ik die verwijzing onrechtmatig, maar anders liep de zin niet zo lekker en ik vind God nu eenmaal één van de mooiste woorden, ongeacht de betekenis.

Het is vreemd dat men over fysieke intimiteit zo nonchalant weet te praten, maar over emoties die verder gaan dan angst of woede zichzelf in gesprekken in bescherming wil nemen. Men is liever vulgair dan sentimenteel.

Alleen genot als primair doel

Is de katholieke stelling dat seks altijd de mogelijkheid tot voortplanting open moet houden en niet slechts gebruikt moet worden ter viering van de liefde misschien te vergelijken met een bepaald standpunt over eten? Dat je eet om je te voeden en dat eten een genot is en, in gezelschap, een wijze is om een onderlinge band te versterken, maar dat het een vorm van onrechtmatig gebruik is om te eten zonder honger. Te eten voor het plezier en niet met doel je te voeden. In die gevallen, ik ken het heel goed, is er het risico overmatig te eten, je gezondheid te schaden en je eetritme zodanig te verstoren dat je lichamelijke signalen voor honger en voldaan in de war worden gebracht. Als die vergelijking op gaat, dan zou ik dat standpunt over seks en voortplanting eindelijk gaan kunnen begrijpen.

Relativerend

Ook je vijanden lagen ooit met een volle lengte van vijftig centimeter op hun buik te meuren naar melk en talkpoeder.

- Vrij naar Alain de Botton in Religie voor atheïsten : een heidense gebruikersgids

Kippenhok

Het is vreemd dat vrouwen die al miljarden jaren moeten samenwerken en samenleven, omdat ze met hun groepen kinderen dagen op één plek bleven, toch zulke ruziezoekers zijn. Ze streven naar harmonie in hun communicatie, maar onder de oppervlakte breken ze hun verstandhouding met anderen opzettelijk weer af. Niets laten ze achteloos aan zich voorbijgaan. Elke sneer wordt zorgvuldig op de stapel bewaard die de ondermijning is van de wederzijdse relatie.

Niet streven

De wens de Dao te volgen en de behoefte jezelf in balans brengen met je omgeving zijn óók vormen van streven.

Oordeel niet, want het kluistert je

"Veroordeling leidt tot eenzame opsluiting van wie het oordeel uitspreekt."
- Rik Torfs in Lof der Lankmoedigheid

Trust

Ik zag gisteren de film Trust van David Schwimmer en het deed me mezelf afvragen of de ontkerkelijking er voor gezorgd heeft dat mensen veel minder geremd zijn in het misbruik maken van elkaar of dat het altijd al zo geweest is. Ik weet er te weinig vanaf.