10 december 2012

Two reeds


"It's impossible to know
what others are going through
below the surface
at any given moment.

We are all reeds in wet land,
bending in stormy winds
to lean on one another.

This is why two reeds
are stronger than one."
- http://christiantaoism.blogspot.nl/2012/12/bent-reeds.html

Mooi.

8 december 2012

Maakbaar

Toen mijn moeder me op mijn zesde de mogelijkheid gaf mijn naam te veranderen, leerde ze mij dat het leven maakbaar is. Ik ben gehecht geraakt aan de optie elke beslissing terug te kunnen draaien. Het is de reden waarom ik onbewust beslissingen die een definitief resultaat hebben weiger te maken. Het is de reden waarom ik de natuur de kans geef mij moeder te maken of juist niet. Zo hoef ik zelf dat besluit niet te nemen en kan de beslissing me door niemand, inclusief mijzelf, aangerekend worden.
Het is waarschijnlijk de reden waarom ik gewicht verlies en weer bij-eet. Omdat het me geruststelt dat ik zowel voor slank als voor dik kan kiezen. Slank zou mij een positievere bejegening door anderen opleveren. Meer aandacht. Maar die aandacht zou in mijn ogen de verkeerde intentie hebben. Ik wil niet naderen, want dan kan ik opgenomen worden als onderdeel van hen en niet meer individueel staan. Niet meer bewonderd worden, maar bezeten.

'Maakbaar' betekent, zo is mijn indruk, dat ik de meeste tijd nog alle kanten op kan en niets onwrikbaar is. Flexibiliteit is eigenlijk de kwaal van dit tijdperk.

Eerlijkheidshalve

Eerlijkheidshalve: ik ben nooit erg vroom geweest. Ik loog over naar de kerk gaan. Ik had altijd al moeite met gebed. Ik ben nooit heel dol geweest op de bijbel of Jezus en ik kreeg de kriebels van kerkelijke manifestaties. Eerlijkheidshalve: je kunt niet terug naar waar je nooit geweest bent. Ik ontwikkelde mij voortdurend in datgene wat bewondering oogstte bij anderen. Het is daarom des te meer wennen dat ik nog maar zelden wordt bewonderd. In ieder geval niet door gezonde mensen. Ik ben nooit katholiek geweest en kan het nu ook niet worden.

7 december 2012

Er dient gestreefd te worden

In de tempel Chenghuang Miao ontmoette ik een daoshi. Ik sprak geen Chinees, hij niets anders. We hebben elkaar gesproken door allebei te spelen op zijn erhu en zijn viool. Hij wil mooi vioolspelen, maar heeft geen les, maakte hij me duidelijk. Eén van de grote meesters, Zhuang Zi, schrijft dat een goed slager in de holtes tussen het vlees snijdt, zodat hij eigenlijk geen kracht hoeft te zetten. Maar dat goede snijden heeft die slager moeten leren. Die slager heeft de slacht geperfectioneerd. Hij streefde dan ook verbetering na. Anders was hij blijven hakken. De daoshi streefde naar goed spel. Er dient dus gestreefd te worden. Wu wei is een fase ná het streven. Eerst ervaren worden, dan uit je vingers laten vloeien.

Beweging

"Blijf doorlopen, het is belangrijk dat je in beweging blijft."

- Meester Ummon


"Het maakt niet uit hoe langzaam je gaat, als je maar niet stilstaat."

- Confucius


"You only remain in balance when you keep moving - like riding a bicycle"

- Gezien op zo'n rondzwervend jpg'je online



Alledrie ooit eens genoteerd in mijn schrift en bij herlezing ontdekte ik de gemeenschappelijke lijn.

Qinci Yangdian, Bayun en Chenghuang Miao

Meerdere versies van meerdere blogposts zijn mijn hoofd doorgespookt over de tempels die ik bezocht heb in Shanghai. Over de inrichting, over de bezoekers, over de rituelen, over de goden en onsterfelijken, over de sfeer, de geur, de bouw, de gewaden...en het waren in mijn beleving stuk voor stuk saaie stukken. Ik heb tijdens mijn bezoek notities gemaakt, zodat ik allerlei details minder snel zou vergeten. Inmiddels heb ik besloten om die notities hier integraal over te nemen, want ze zijn zo slecht nog niet en het is een goede weergave van hoe veelzijdig de tempels mijn zintuigen overnamen.

Zo ontzettend veel gezien in China. Zo veel dat ik vrees te vergeten. De sterke behoefte Europees/Amerikaans te zijn. In hun museale opbouw. In hun planologie. Alleen de architectuur wilde nog steeds Chinese thema's gebruiken. Ik ben bewonderd om mijn haar, mijn ogen, mijn lengte. Ik ben tegelijkertijd ook (prettig) onverschillig bejegend en ik ben gewaardeerd omdat ik een achteraf gelegen daoïstische tempel bezocht.

Een aantal zich herhalende gedachten terwijl ik de daoïstische tempels bezocht:
Het ruikt hier zo lekker naar jasmijn en is hier zo vredig. Het lijkt uiterlijk op het katholicisme. Met heiligen. Met beelden. met wierook. Met bloemen. Met altaren. Zoals ik in Spakenburg jaloers was dat ik geen streekdracht had, was ik in de tempel jaloers dat ik geen deelgenoot was. Het is allemaal ook puur egoïsme. Ik zal nooit deelgenoot zijn van daoïstische rituelen als ik geen Chinees begrijp en ik zal geen energie steken in het leren van Chinees.

Het vlotte beeld dat ik heb van het daoïsme strookt niet met de werkelijkheid. De boekjes uit de bieb spreken niet over het echte daoïsme. Het is prachtig. Het is vredig. Het ruikt er heerlijk. Ik herken de beelden en de bedoelingen, maar ik versta de ceremonie niet. Het viel me op dat ik helemaal geen vrouwelijke daoshi heb gezien. In zo'n wereldstad. Ik vond het stoer de geplukte kip en de spartelende vis geofferd te zien. Ik zag een zaal waarin overledenen werden herdacht. Ik zag de zware houten constructie waarmee de tempels gebouwd zijn. Die prachtige daken met de Zuivere Drie of onsterfelijken erop gesposteerd. De klok met de daarop te mikken dwarsbalk schuin boven de ingang. De hoge smalle deuren. De herrie bij een offer. Van trommels, bekkens en fluiten. De nasale zang. Ik zag beelden van een liefdespaar verbonden aan elkaar door een rode draad, en ik kon geen vergelijking maken met een verhaal in het christendom. Dat kan heel goed aan mij liggen. Volgens mij heeft het christendom geen liefdesstel in de overlevering. Ruth en Boaz trouwden met elkaar na plichtpleging. Jozef mint Maria niet. Was het niet Izaak die dolverliefd achter Rebecca aanzat en jaren voor haar vader werkte? Over haar verliefdheid gaat het verhaal niet. David zat achter Batseba aan, maar wat zij dacht, lees je niet. Het christendom en het jodendom lijken zo de vreemde eenden in de bijt. Geen onmogelijke liefdes en stervenden van liefdesverdriet, waarna de liefde toch doorgang vindt of fataal is. Hooglied vertelt niet over offers die zijn gebracht. Wat vreemd dat zo'n klassiek verhaal niet verteld wordt.

Het godendom in de tempels draait voor een groot deel om de helleheren, die verschillende hellen bestieren en bij wie je bidt ter voorkoming van straf. Biddend voor mildheid, of misschien biddend dat een vijand gehaald moge worden. Kleinere kamers waren gereserveerd voor goden ter bescherming tegen kwade geesten of belegering, ter stimulans van persoonlijke welvaart, gezondheid en een lang leven. Meerdere goden ter genezing van ziekten. Goden voor het huwelijksleven, het gezin en vruchtbaarheid (vrouwen, zoals bijna standaard). Geen goden voor uitzonderlijke doelen en altijd ter bevordering van persoonlijke doelen.

Aangesteld

Ik heb me vaak aangesteld tegenover anderen, maar zoals Lucille Ball zei: "Better to regret things I've done, than regret things I did not do."

6 december 2012

Het collectief sekse

"Het feminisme is een paradox : het baseert zich op het beginsel (sekse) dat het wil afschaffen. Men organiseert zich als vrouwen terwijl de bedoeling is dat dat collectief betekenisloos wordt."

- Jolande Withuis in De Vrouw als Mens

Zelfbeschikking

Homoseksualiteit staat vanwege zijn relatieve zeldzaamheid gelijk aan non-conformisme. Een homoseksueel volgt een eigen weg en maakt eigen keuzes. Juist die zelfbeschikking is strikte gelovigen een doorn in het oog. Je beslist niet zelf - God heeft een set regels gemaakt en daar moet iedereen zich aan houden.

- gedachte na het lezen van De Fundi-factor van Nederland

Streven

"There is no perfectly epicurean corner: there is no perfectly irresponsible place. Everywhere men have made the way for us with sweat and submission.
We may fling ourselves into a hammock in a fit of divine carelessness, but we are glad that the net-maker did not make the hammock in a fit of divine carelessness."

- Chesterton in Heresy

Goede smaak

"Goede smaak, een hardnekkig bijgeloof."

- G.K. Chesterton, in één of andere vertaling waarvan ik de herkomst niet heb genoteerd.

5 december 2012

De Entiteit

Eigenlijk is één van de belangrijkste vragen van de religie is het leven maakbaar of niet...Ik denk van niet. Ik denk dat alleen façade maakbaar is en dat het een groot plezier is om daaraan te sleutelen, maar dat het echte leven gebeurt terwijl je sleutelt aan randverschijnselen. Aangezien onze controle zeer klein tot non-existent is, is het de vraag of er een entiteit is die de controle wel heeft en zo ja, of die entiteit een persoonlijkheid is of niet. Op die beide vragen is met geen fatsoenlijke zekerheid antwoord te geven. Maar...besluiten we dan te leven alsof die entiteit er wel is? Of besluiten we te leven alsof die entiteit er niet is. Dat is de persoonlijke keuze. Ik kies te leven alsof die entiteit er wel is. Omdat het me vrede geeft de schijn te hebben dat mijn lot in handen ligt van iets dat alleen het beste voorheeft. En dus ben ik religieus.

Het liefst zou ik daarbij een pakket regels en gebruiken adopteren dat alles voor me in gebaande paden leidt. Daarom wil ik keer op keer kiezen tussen katholicisme en daoïsme. Het één is mijn culturele achtergrond, het ander een mij wezensvreemde conclusie van mijn wereldbeeld. Beiden blijken keer op keer net niet geschikt. Iets nieuws uitdokteren is ver boven mijn macht. Dan wordt het een loshangend maaswerkje van new age. Ik denk dat ik 'veroordeeld' ben tot het katholicisme omdat ik nu eenmaal niets anders ken en niet mijn vredig gevoel kwijt wil raken van een entiteit die controle heeft en het goede voor mij wenst.

Fijn totaalpakket

Geloof zoeken is waarschijnlijk een verkapte vorm van identiteit zoeken. Als een soort 'plug & play'. Het kunnen besluiten en dan fijn een totaalpakket hebben waar je je aan houdt. Zonder verder nadenken of zelf nog ter plekke te hoeven beslissen.

Eigen schuld

Frank Bosman, de simpelman, schreef dat het een primair risico aan new age is dat elk probleem een negatieve 'sits im leben' wordt geacht en dat zo het individu wordt gezien als bron van het eigen kwaad en schuldige bij het ontbreken van een oplossing. Vergelijkbaar met hoe men denkt dat kanker te bevechten is en de verliezer van die strijd een zwakke is. Alles lijkt maakbaar en bij gebrek aan geluk lijkt de betrokkene  een nalatige. Daar is Frank nog best slim.
Het is overigens de domheid van Susan Smit die in haar boeken en artikelen de new age een overduidelijk zwaktebod maakt.

4 december 2012

13 november 2012

Zweefadvies

'Wees trouw aan jezelf', maar wat is trouw? En wat is jezelf? Zegt men 'wees trouw aan God', dan weet ik welke regels er gelden. Maar aan mij? Is er een ik? En welke standaarden moeten bereikt worden om te kunnen zeggen dat je trouw gebleven bent? Mag ik zeggen dat deze wijsheid eigenlijk niets betekent?

12 november 2012

Dat wat waar is

We hebben dat waarvan we merken dat het waar is en we hebben de wetenschap, die bij een beperkt aantal van de gevallen de puntjes op de i zet.

11 november 2012

Je kunt alles bereiken

Lucia Rijker zegt in Masha Dellen's boek De Boksende Boeddhiste, dat je alles kunt bereiken, als je maar doorzet. Ik stonk er even in, want het was een mooi interview. In werkelijkheid hebben we onze beperkingen en is het een onafsluitbaar gat in onze energie om van alles ten koste van het verdere na te streven. Lucia heeft niet zo heel veel wijsheid in pacht.

10 november 2012

Het overkomt je

"Nooit waren we zo vrij. Nooit hebben we ons zo machteloos gevoeld."

- Socioloog Zygmund Bauman

9 november 2012

De aap als basis van de mens

Vreemd dat onderzoek over altruïstische apen niet alleen als bewijs wordt aangevoerd van moraal bij andere diersoorten, maar ook als iets zeggende over de moraal van mensen. Alsof het helder is dat mensen en apen in elk basaal gedrag altijd gelijk zullen reageren. We zijn te vlug van conclusie.

8 november 2012

Die al te bedreigende ander

"Onderhuids leeft er angst, van faalangst tot ruimere sociale angst voor die al te bedreigende ander."
- Paul Verhaeghe over de hedendaagse mens in zijn boek Identiteit

7 november 2012

Vruchteloos, nutteloos, lusteloos

Het leven is in principe vruchteloos, nutteloos en lusteloos en mensen zijn de verergerende factor.

6 november 2012

Doorverwend

De maanden vliegen voorbij. De jaren volgen. Ik tel de dagen tot er iets leuks staat te gebeuren en laat verder alles passeren. Ik verveel me. Ik laat kostbare tijd vervliegen en ik ben in de kern treurend, maar ik heb het voordeel de mazzeltjes te zien die me aan komen waaien.

5 november 2012

Eigen godsliefde

We scheppen onze eigen God en vanaf dan is het onvermijdelijk Hem te geloven. Je bent als het ware aan elkaar geketend. Alleen versmelting brengt dan nog zielenrust. Voor zo kort als de versmelting ook duurt.
Een verlangende godsliefde - gewijd aan de zuiverste Sarcast - dat is de mijne.

4 november 2012

Geloof kies je en bepaalt je

"Wat je kiest te geloven, bepaalt wie je bent."
- Uit: Lucifer van Connie Palmen

Het is eerst de keuze, en daaruit de motivering. 'Zijn wie je bent' is onzin.

Perfectie betrachten

Ik zag in mijn nieuwe daoïstische boek een hoofdstuk over perfectie betrachten. Daoïsme kan werkelijk alle kanten op geïnterpreteerd worden. Ik denk het te kennen, maar ik ken het niet en het lijkt op alle andere religies omdat het steeds van kleur kan verschieten

Getallen

Fabrizio Pregadio (geschoold in Mandarijn) schreef op de Taoïsme-pagina van Facebook het volgende:

"In late 2011, the vice-president of the official China Taoist Association (Daojiao Xiehui) reported that there were 'almost 100,000' registered Taoist monks and priests (at different levels in the respective hierarchies). About 30,000 were mnks resident in monasteries and abbeys (broadly, Quanzhen Taoists mainly in northern China), and about 60,000 were non-resident priests belonging to the Zhengyi lineages (broadly, Tianshi dao Taoists mainly in southern China)."

Pregadio verwijst naar een pagina van Chinadaily.com in het Chinees en naar deze Engelstalige pagina van Chinadaily.com (geen vertaling van de Chinese), waarin dezelfde getallen worden genoemd.

14 oktober 2012

Syyllinen Syli

Dit lied is zo heerlijk om te zingen. Tijdens de afwas, is mijn ervaring, maar dit zal ongetwijfeld overal heerlijk te zingen zijn.

Värttinä met Syyllinen Syli (Fins voor 'Ontrouwe Armen')


De beelden slaan helaas als een tang op een varken en het lied wordt afgekapt, maar het is het enige dat ik online vond. Wie belangstelling heeft voor het totaal zing ik het anders nog weleens in zijn/haar oor...

Die is raak

Henk Hak, van het groenteimperium Hak, vertelt in een interview dat hij van lezen houdt:

"Ik lees graag. Strips, zoals Suske en Wiske, maar ook informatieve boeken en zelfs flodderromannetjes, zoals die van Connie Palmen."

Teehee, thanks. Die lees ik ook met plezier en beschouwde ik als stevige literatuur. Ik ben op mijn plaats gezet. Wel grappig.

13 oktober 2012

Heel erg

In datzelfde interview: "Je kunt je heel erg vasthouden aan de kade of het helemaal loslaten"

En eens op televisie gehoord: "Ik ben heel erg van de inrichting."

Of: "Ik zet mij heel erg in voor..."

Zonder dat ik Paulien Cornelisse wil uithangen: de toevoeging 'heel erg' is in deze zinnen onnodig. Je kunt in de eerste zin nog het werkwoord vastklampen gebruiken in plaats van vasthouden, om die nadruk toe te voegen, maar 'heel erg' is zulke verbale armoede.

Ik vraag me bij dat soort superlatieven altijd af wat men dan genoodzaakt is te zeggen wanneer er echt een overtreffende trap gebruikt moet worden. Ik heb zo'n collega gehad die alledaagse zaken 'een ramp' noemde. Uiteindelijk heb ik hem gevraagd wat hij dan zegt als er werkelijk een ramp plaatsvindt. Welk woord er dan pas wat hem betreft van toepassing is. Hij vond het begrijpelijkerwijs geen interessante vraag.

Net zo goed verbaast het me bij Amerikaanse televisieprogramma's hoe veel er omhelsd wordt. Vooral make overs zijn goed voor een omhelzing van presentator, stylist, visagist, kapper, tandenbleker en weet ik al niet wat. Wat gaan die dames en heren dan doen als ze echt om iemand geven? En wat zien we over tien jaar op televisie bij dat soort programma's bij pure blijdschap, zodra de omhelzing gemeengoed is geworden? Een zoen op de mond? Kneepjes in de wangen? Het aanbod van een niertransplantatie? Ik ben heel erg benieuwd en kan heel erg bijna niet wachten.

In het gezicht slaande lelijkheid

"Neem die Selexyz-winkels. Met die nieuwe naam, nu weer afgeschaft, ging het al fout. Bovendien hadden die winkels juist helemaal geen selectie, ze verkochten alles. De boekhandel op de hoek, die heeft een selectie. En die plastic tasjes waren zo lelijk, de verkopers gaven je die zuchtend aan en jij nam ze zuchtend in ontvangst. Dat was ooit smaakvol en toen is er een marketeer bijgehaald.

Een lelijke zin, een lelijk tasje: het is een klap in het gezicht van mensen met gevoel."

- Harry Starren (nee, ik ken hem ook niet, maar wat hij zegt is wel waar)

Kiezen tussen twee

Een onmogelijke liefde dooft nooit.

L'Arpeggiata

De film - Tous Les Soleils - was niet zoveel bijzonders, maar de twee onderstaande liederen vond ik heel aanstekelijk.



Chinezen dineren

"Chinezen dineren ongezellig", zei de reisgids eufemistisch. In schreeuwerige, hel verlichte zalen, waar luidruchtigheid aan het diner bijdraagt. Ik zag de Chinezen ongezellig dineren. Kijkend op hun mobiel, aandacht hebbend voor hun grootvader wanneer hij hen aantikte en even het geduld had te wachten tot zij veilig van hun scherm op konden kijken. 's Lands wijs, 's lands eer. Toch waardeerde ik dat het me anders geleerd is. Wie geniet van zijn eten en zijn omgeving als er een smartphone zijn gezicht een blauwe schemering geeft? Wat mis je dan wel niet?

Het moment vroeg erom de verschillen tegen elkaar af te wegen. Dus ik bedacht me wat ik positief zou kunnen vinden aan de scene. Het is mooi dat ieder bij zo'n etentje kan doen waar op dat moment behoefte aan is, zonder opgelegde, ongemeende maniertjes. Zo. Ook de positieve component wist ik me te bedenken. Maar toch. Opgelegde, ongemeende maniertjes leiden er vaker toe dat je een verrassend contact van verwantschap hebt met je medemens. Dat je iets meemaakt wat je niet verwachtte. Ik vermoed dat een smartphone je die ervaring niet geeft. Daar heb ik in ieder geval nog niet van gehoord.

Gedachten over de persoonlijke God

Als God ontevreden zou zijn over ons gedrag zijn er drie opties:
1. Hij programmeert ons in de loop der jaren beter. Versie 2.0
2. Hij vindt het eigenlijk wel prima
3. Hij blijft versie 1.0 trainen - en zou de getrainden maar beter onsterfelijk maken, zodat we het eindelijk geleerd hebben.

Voor 1 en 3 lijkt Hij niet te kiezen...

En:

Miljoenen jaren engelengeduld uit naam van de liefde en ten koste van miljarden levens. Hoe is dat ware liefde?

Samenkomst

Eén stelling staat in ieder geval voor mij buiten discussie: je kunt geen geloof aannemen dat je wezensvreemd is. Geen geloof met een ander taal of met geen enkele vorm van samenkomst. Want dat is toch echt de kern van religie: samenkomst.

6 oktober 2012

Vooruitgang bestaat niet

Vooruitgang bestaat niet. Elke evolutie is afhankelijk van onbeïnvloedbare factoren. Elke ontwikkeling is grotendeels toeval. Vooruitgang is een mythe. We hebben onszelf niet echt verder geholpen en evenmin heeft een hogere macht dat. We ploeteren met redelijke tevredenheid door de chaos en mogen ons ervan bewust zijn dat we geen invloed hebben op ons levensmoment. We zitten, staan en liggen.


- naar aanleiding van het lezen van het boek Identiteit van Paul Verhaeghe

Ethiek is niet rationeel

"Een uitsluitend op de rede gebaseerde ethiek, die voorbijgaat aan het 'buikgevoel', werkt alleen op papier."

- Paul Verhaeghe in zijn boek Identiteit

Initiatierite

Jongeren gillen en schreeuwen graag. Luidruchtigheid hoort bij een hanggroep zoals een klepel bij een klok. Ik hoopte altijd de luidruchtigheid in te dammen door verstoord te kijken naar de groep. Groepsdruk hoort net zo zeer bij de hanggroep als de klepel bij de klok. Ik nam aan dat afkeuring hen voorzichtig zou maken. Maar nu las ik in Dick Schwaab's Wij zijn ons Brein dat ik daarmee de jongere juist geef waarom hij -letterlijk - schreeuwt. De jongere wil gezien worden. Erkend. Het is de reden waarom jongeren over de schreef gaan, zich te buiten gaan, zich willen bewijzen. Ze zoeken een initiatierite. Ze willen ingewijd worden tot de groep van volwassenen.

We hebben in dit deel van de wereld in deze tijd geen echt inwijdingsritueel meer voor de volwassenheid. Je kunt je laten ontgroenen bij een studentenvereniging. Een diplomauitreiking voor een opleiding is een initiatie en sommige sportverenigingen of jeugdclubs gaan survivalen met de jongeren om hen zo voor een uitdaging te stellen waarmee ze zichzelf moeten bewijzen als volwassene, maar een echte inwijding, zo één met een geheim, raadselachtig ritueel waarvan  je de kern pas leert kennen zodra je eraan deel moet nemen, die kennen we alleen nog in films en daar hunkeren de jongeren naar. Nu moeten ze het doen met een hangplek, een zuipkeet of een sociëteit. Maar de enige belangstellenden zijn hun net zo groene leeftijdgenoten en achteraf zijn ze nog evenmin opgenomen in de groep van volwassenen.

Daar zouden we niet iets collectiefs voor kunnen organiseren zonder voor gek versleten en genegeerd te worden, maar eigenlijk is het hard nodig.

Bewezen door de fysica

We vergelijken graag onze religies met en verantwoorden hen graag door de huidige stand van de wetenschap (kwantummechanica, stringtheorie), maar die wetenschap kan altijd nog alle kanten uit. Niets is zeker en zo funderen we ons persistente gelijk op een momentopname van de wetenschap. We bouwen onze wankele huizen op moerasgrond.
Het is juist helemaal geen argumentatief bewijs voor de juistheid van onze theologieën.  

18 september 2012

Religiegeschiedenis

Eerder citeerde ik hier al een deel uit Een Geschiedenis van onze Goden van Frederic Lenoir. Ik heb voor mezelf nog een korte samenvatting geschreven van de weergave die Lenoir geeft van de religiegeschiedenis. Die zet ik hier graag neer in chronologische volgorde:

De jagers-verzamelaars beschouwen hun relatie met geesten een ruilhandel, waarbij ieder naar tevredenheid zijn deel krijgt. De jager doodt een dier en brengt daarvoor een offer.

De boeren krijgen de indruk dat zij mee moeten werken om de loop der seizoenen goed te laten draaien. Men vereert de vruchtbaarheid via een godin, omdat vrouwen baren.

Zodra er handel, verdediging en verovering plaats gaat vinden, geeft de godin geen weergave van de praktijk meer. Er komt langzaam maar zeker een pantheon met langzaam maar zeker een mannelijke oppergod.

In de spiltijd komt het idee van het individu op. Waarom dat juist dan is, maakt dit boek niet duidelijk. In De Grote Transformatie probeert Karen Armstrong daar wel de redenen voor te achterhalen. Lenoir stelt dat men vanwege dat individualistisch idee hunkert naar een individueel beleefd verlossingsgeloof waarbij men via geboden en inwijdingen een verlichtingsniveau bereikt.

Lenoir bestrijdt het in de negentiende eeuw opgekomen idee dat atheïsme het logische vervolg is op het individuele verlossingsgeloof.

Ik moet wel zeggen dat Lenoir een andere voorstelling van het daoïsme en het confucianisme geeft dan ik uit meerdere boeken ken. Hij is, waarschijnlijk vanwege de lengte van het boek, kort door de bocht.

Leila's Birthday

Zelfs mijn man vindt dit een vrolijk liedje, terwijl hij niet van fiddle houdt.
Met dit nummer (geschreven door Hanneke Cassel, de vrouw in het groen) kreeg ik het plan zodra ik eens in Boston ben naar Club Passim te gaan voor een dosis van dit type muziek.
Alleen het Lost Boys-achtige pretentieuze mutsje van de cellist is jammer...

De daadwerkelijke tune Leila's Birthday begint trouwens bij 2:27.

Let your words be few

"Wees tevreden te handelen en laat het praten aan anderen over."

- Baltasar Gracian

Touché

"Als men geen speciaal talent voor wat dan ook heeft, neemt men de pen ter hand."

- Honoré de Balzac

Qaboos

In 1999 startte ik met de nick Qaboos op internet. Eerst op IRC, waar ik mijn man ontmoette en later op verschillende fora. Voor zover ik inmiddels weet is Qaboos modern-Arabisch voor verlichting. Dat wist ik toen nog niet. Ik zou mezelf nooit met dat predicaat hebben willen bestempelen. Qaboos kende ik als naam van de huidige Sultan van Oman. Ik vond het intrigerend dat een dictator met behulp van vijfjarenplannen de inwoners van zijn land tevreden wist te stemmen. Vorig jaar waren er protesten in Oman, dus de werkelijkheid zal iets anders liggen, maar ik hoorde daarover toch ook weer dat men protesteerde tegen andere instituties dan de sultan. Ik heb dat ook niet meer gevolgd.

Qaboos als naam is dus een jongensnaam. Dat heb ik niet bewust zo gekozen, maar ik heb er wel ruimschoots gebruik van gemaakt. Het viel mij online op dat vrouwen vaak nicks kozen in de trant van ~*SweetieStar*~ of Cutie_1987 en daarop, wat ze ook maar zeiden, een paternalistische respons kregen. Overigens bleek na langere tijd ook achter deze nicks zelden een slimme vrouw schuil te gaan, maar jezelf met zo'n nick direct laten uitschakelen door de vooroordelen is zonde.

Toch ook volwassener maar duidelijk herkenbaar vrouwelijke nicks kregen vaak een paternalistische zet in de hoek als repliek. Alsof dankzij de veiligheid achter het eigen scherm de heren hun vooringenomenheid niet meer hoefden te maskeren met beleefdheid. Dat zie je overigens welk vaker in internetreacties terug. Helaas heb ik geen voorbeelden verzameld in de afgelopen dertien jaar. Een echt dubbelblind onderzoek heb ik er niet van gemaakt. Maar het tegendeel heb ik wel meegemaakt en maak ik nog steeds regelmatig mee. Wanneer je herkenbaar bent als vrouw krijg je bijna vanzelfsprekend weinig verheffende reacties terug, maar lijk je een man, dan krijg je de hardere aanpak en dus ook een serieuzer antwoord (daarnaast ook de hardere sneren, maar ook die zijn leuker dan wat je te lezen krijgt als vrouw).

Qaboos is geen bekende naam in het Nederlands taalgebied. Toch werd ik bij korte, eerste berichten meteen aangezien voor een man. In de meeste echte discussies is het ook niet nodig om je genderspecifiek te uiten. Zo feitelijk mogelijk pogen te argumenteren wordt echter altijd wel opgevat als een mannelijke eigenschap, vreemd genoeg. Ik heb in de afgelopen dertien jaar eigenlijk altijd gehoord dat men in eerste instantie dacht dat ik een man was. Er zijn fora waarop men - ik ben op geen forum meer actief - nog steeds denkt dat ik een man was. Ik sta dus niet verrast te kijken wanneer iemand het me bekent. Nooit anders gehoord.

Misschien is door velen eerst de term Qaboos opgezocht en hebben ze zo geconstateerd dat ik wel een man zou moeten zijn, maar ik ben toch ook nooit aangezien voor een Arabier of een moslim. Ook niet wanneer religie of de Arabische wereld de onderwerpen van discussie waren.

Eigenlijk is het op z'n minst opvallend en als je wat ondiplomatieker oordeelt is het gewoon raar. Wanneer je niet op voorhand aangeeft een vrouw te zijn, je je niet voordoet als een man en gewoon schrijft en redeneert zoals je gewend bent, wordt zelfs niet eens de vraag gesteld van welk geslacht je bent. Een enigszins intelligente forumbezoeker met onduidelijke nick wordt automatisch aangezien voor een man. Door zowel mannen als vrouwen. Een vrouw heeft mij weleens een keertje toegebeten op een forum dat ik iets niet kon begrijpen omdat ik geen vrouw was...Die was fraai. En overigens wel heel dommig redeneergedrag waarmee je je als discussiant buitenspel zet.

Ik heb als test een tijdlang steeds in reactie op anderen naar hen verwezen als hij/zij. Omdat ik wilde kijken of er een knop zou omgaan bij andere discussianten: het is vaak niet zeker of degene tegenover je een man is of niet: "Castadiva zegt 'xyz', maar hij/zij heeft niet gedacht aan..." Overigens bleek Castadiva een man en hij werd ook al vanaf dag één als man aangesproken. Bij hem hetzelfde type reacties als bij mij. Mijn gebruik van hij/zij heeft er nooit toe geleid dat iemand die constructie overnam. Ik bleef een hij.

Nu is dit niet verwijtend bedoeld aan het adres van degenen die mij het meest recent hebben gezegd dat ze eerst niet door hadden met een vrouw van doen te hebben. Het is eerder een beetje troost: jullie zijn met velen. Jullie zijn niet de eersten en ik weet zeker dat jullie niet de laatsten zullen zijn die denken dat een man dit schrijft. Maar tegelijkertijd: raar is het eigenlijk, hé? Standaard denken zowel mannen als vrouwen dat de ander online eerder een man is dan een vrouw, tenzij de nick of een emotionele redeneertrant het geslacht toch weggeeft. Ja, dat vind ik treurig.

Het risico van niet-streven is onverschilligheid

"De duisternis voedt zich met onverschilligheid...en toewijding is ons krachtigste tegengif."

- personage Peter Solomon in Dan Brown's thriller Het Verloren Symbool

Zonder interessant te willen doen: ik kan je precies vertellen hoe koud en in het donker je je voelt wanneer je je onverschillig gaat voelen tegenover van alles. Niets is meer relevant. Niets geeft je nog plezier. Niets is belangrijk. Helemaal niet leuk. Het is mijn grootste moeite geweest toen ik een paar maanden geleden dacht het daoïstische niet-streven goed getraind te hebben. Ik heb daar ongetwijfeld de verkeerde afslag genomen en ik probeer nu meer geconcentreerd de weg af te leggen.

Roemruchte voorvaders

Vandaag las ik Dan Brown's Het Verloren Symbool uit. Mijn eerste Dan Brown ooit. Leest uiteraard als een trein, rammelt af en toe als een trein maar met een wel heel mooi slot. Ik kan 'm aanbevelen. Naderhand heb ik op Wikipedia Dan Brown eens opgezocht en zo kwam ik op hun pagina over de onjuistheden in De Da Vinci Code. Deze verwijzing daarin vond ik erg leuk:

Why we're all Jesus' children

Als Jezus al kinderen gekregen heeft dan zijn wij allemaal verwant aan hem. Met grotere zekerheid kunnen we concluderen dat we allemaal verwant zijn aan Confucius (want hij had kinderen) en dat we allemaal verwant zijn aan verschillende Afrikaanse en Indiaanse stamhoofden van duizenden jaren geleden. Dat vind ik geweldig leuke feitjes.

16 september 2012

Goed is goed

"Good is Good. With or without a God", schreef Ricky Gervais op Twitter. Kan ik inkomen, maar wat is dan daadwerkelijk goed? In hoeverre ben je dan je broeders hoeder? Zeg het maar, Ricky.

Homohuwelijk

"The idea that sexuality is only okay if it ends in reproduction oppresses women - whose health depends on separating sexuality from reproduction - as well as gay men and lesbians."

- Gloria Steinem

Vleeseten

Het is zeldzaam, maar ik heb een gesprek gehad met collega's. En niet een gesprek van beleefdheden over en weer, maar echt iets wat op een verhelderende discussie begon te lijken. Over iets intelligents. Het onderwerp was gezonde voeding. En het draaide niet om de voedselfabrikanten, doorgaans onderwerp van gesprek, maar echt over voeding en voedselvoorziening zelf. Dat het deze keer wel lukte een inhoudelijke discussie te voeren is te danken aan een nieuwe collega. Ietwat stug altijd bij zijn eigen standpunt blijvend, maar daardoor juist in staat een discussie te kunnen aanwakkeren. En van hem wordt dat wel geaccepteerd. Hij heeft een belangrijke functie in het bedrijf. De aanleiding van het gesprek werd wel gevormd door de voedselfabrikanten, omdat onze 'bedrijfs-netwerker' op één van zijn netwerkbijeenkomsten lezingen had bijgewoond over duurzame voeding. Onze stugge nieuwe collega eet zo duurzaam als hij kan omdat het zijn chronische ziekte iets dragelijker maakt.

De bedrijfsnetwerker vertelde over het inefficiënt gebruik van landbouwgrond voor het opfokken van slachtdieren. Dat past helemaal in mijn straatje, want het is de primaire reden voor mijn vegetarisme. De duurzaam etende collega legde als reactie zijn eetfilosofie uit, waarbij het vlees dat hij eet alleen afkomstig mag zijn van buitengrazende dieren en hij controleert als consument ook de veehouder waar het vlees vandaan komt. Hij vervolgde met een uitleg waarom het noodzakelijk is dat we vlees eten. En daar gaat het toch altijd mis, want zo duidelijk is het niet of we echte vleeseters zouden zijn en net zomin is het duidelijk of we echte vegetariërs zijn. Ik had het argument verwacht dat we het gebit van een omnivoor hebben en daarmee het bewijs dat we vlees dienen te eten. Dat argument vind ik altijd een beetje rammelen, want we zijn met dat gebit van ons en ons darmstelsel wel vereist dat vlees te bewerken voordat we het eten. Ook datgene wat we rauwvleesproducten noemen is altijd stevig bewerkt om geconsumeerd te worden. Mensen kunnen het versgevangen vlees niet van de botten af knagen en inslikken. Zo omnivoor zijn we niet.

Maar dat argument kwam gelukkig niet langs. Mijn duurzaam etende collega gebruikte er twee: de voedingsbehoefte van zijn eens zwangere vriendin, die vanwege die voedingsbehoefte stopte met vegetarisme en het verhaal dat we oorspronkelijk jagers-verzamelaars waren en dus een dieet van vlees hadden. Ik had twee bezwaren op deze argumenten en dat is niet omdat ik overtuigd ben dat we vegetariërs zijn. Ik heb geen moeite met mensen die vleeseten en heb niet het gevoel dat ik mensen moet overtuigen vegetariër te worden. Ik heb er geen behoefte aan. Wel wil ik verdedigen dat een vegetarisch dieet voedingsarm zou zijn. En dus reageerde ik op het argument van mijn collega over zijn zwangere vriendin. Een zwangere, en ieder mens, die een beetje oplet krijgt alle voedingsstoffen ook wel binnen via vegetarische producten. Mijn collega noemde omega 3, uit vis en beste lezers: een vegetariër eet geen vis, een pescotariër eet vis, maar dat had zijn vriendin ook uit lijnzaad kunnen halen. Met vindingrijkheid om te variëren heeft een vegetarische zwangere een even gezonde zwangerschap als een vleesetende.

Het jager-verzamelaar-verhaal vind ik altijd een romantisering. Ik zeg er graag even bij dat ik er ook niet bijzonder veel verstand van heb, maar ik pik zo her en der wel iets mee en ik mag in dit kader Zwaarden, Paarden en Ziektekiemen, een studie van Jared Diamond aanbevelen. Het ligt als ik het me goed herinner allemaal iets genuanceerder. De overgang van jager-verzamelaar naar landbouwer of veehouder vond bij het ene volk eerder plaats dan bij het andere. Zo is een groot deel van de oorspronkelijk Noord-Europese bevolking lactose-tolerant geraakt, waar bijvoorbeeld een groot deel van de oorspronkelijk Aziatische bevolking dat niet is. Hiermee bedoel ik dat mensen met Noordeuropese voorouders meestal niet ziek worden van het drinken van koemelk en mensen met Aziatische voorouders meestal wel. Een jager-verzamelaar komt niet zo makkelijk aan dierlijke melk. Geen wild dier laat zich door een mens melken. Het is onzin te stellen dat ons dieet eigenlijk nog dat van een jager-verzamelaar zou moeten zijn. Verschillende volkeren zijn verschillende kanten op geëvolueerd.

Niet dat ik dit heb kunnen bepleiten in de discussie. Ik heb één keer mijn luisterhouding kunnen onderbreken om iets te zeggen. Ik kreeg de geijkte lege blik terug. Alsof ik een verstoorder was terwijl ik vanaf het begin naast mijn gesprekspartners heb gezeten en ben aangekeken terwijl er verteld werd. Niet dat dit me uit het veld sloeg. Ik heb daarna nog meermaals geprobeerd het woord te nemen, maar ik straal iets uit waardoor wat ik zeg niet zo van belang wordt geacht. Men knikt en gaat op de eigen route weer verder. Dan verspil ik geen tijd meer. Ik schrijf het alsnog wel hier op. Dan is het uit mijn systeem en krijg ik wellicht wel een discussie met anderen, die mijn opmerkingen wel serieus nemen. Bij deze.

Overigens zei mijn duurzaam etende collega nog dat het vegetarisch dieet niet lang genoeg energie geeft en dat vegetariërs eerder dan vleeseters weer trek krijgen en naar suikerhoudende voedingsmiddelen (fruit, koek, snoep) grijpen. Ik weet niet of dat waar is. Ik weet niet wat vleeseters stelselmatig doen, maar 3 of 4 uur na een maaltijd grijp ik altijd wel naar fruit of koekjes, ja. Dat vond ik dan wel interessant aan de discussie.

Och, en laat ik positief afsluiten. Dit was het eerste serieus informatieve gesprek dat ik op mijn werk had met collega's die niet in mijn team zaten. Wat een geluk dat het voor is gekomen. Hopelijk gebeurt dit vaker.

Westerse redelijkheid

Het christendom is een echt westerse uitvinding met haar samensmelting van jodendom en Griekse filosofie. Het atheïsme komt er dan ook regelrecht uit voort. Geen andere religie kent de ontkenning van het bestaan van god als doel op zich. Atheïsten zijn net zo'n vondst van de rede als het christendom sinds Augustinus. Atheïsten zullen alleen bestaan zolang het christendom bestaat.  Ze zijn als yin en yang.

15 september 2012

Was het maar waar

Herken je dat? Dat je weet dat iets niet waar is, maar dat je zou willen dat het wel waar was?

14 september 2012

Daoïstische geboden

"Deze [daoïstische] praktijken moeten uiteraard geschraagd worden door onberispelijk zedelijk gedrag, temeer daar in de heilige teksten staat dat zonden ten koste gaan van levensjaren. De daoïsten passen daarom de zogenoemde confuciaanse deugden toe (liefde voor je ouders, trouw aan superieuren, liefdadigheid enzovoort), maar voegen er één voorwaarde aan toe: dat ze met oprechtheid worden beoefend. Bovendien wordt in de Laozi, een tekst uit de derde eeuw voor onze jaartelling, de beoefening van niet-handelen, zachtmoedigheid en vrouwelijkheid aanbevolen (de drie hogere geboden), niet spreken, zuiverheid en goedheid (de drie middelste geboden), en ten slotte trouw, gematigdheid en eenvoud (de drie lagere geboden).

[...]

Als inwijdingstraditie heeft het daoïsme zich, in overeenstemming met zijn doctrine, weinig met de macht ingelaten, behalve in de vijfde eeuw toen het de staatsgodsdienst werd. Er kwam een netwerk van officiële cultusplaatsen tot stand dat nog steeds bestaat. Het daoïstische landschap kan hoofdzakelijk in twee scholen worden verdeeld, die beide niet als gecentraliseerde kerk, maar in de vorm van een federatie functioneren: de Weg van Volle Orthodoxie en de Weg van de Volle Werkelijkheid."

- Citaat uit Een Geschiedenis van Onze Goden van Frederic Lenoir.

Merk op dat de lagere geboden lijken op de geboden uit de Laozi (gematigdheid en eenvoud) die door westerlingen vaak worden opgevoerd als dé daoïstische geboden. Zo simpel ligt het waarschijnlijk niet. Het hele hoofdstuk over daoïsme en daarna het hoofdstuk over confucianisme in Een Geschiedenis van Onze Goden gelezen hebbende, weet ik niet zo zeker of het verhaal van Lenoir dicht bij de realiteit zit. Ik neem ook bovenstaand citaat met een korreltje zout, maar vindt de benaming van de twee federatieve scholen het onthouden waard.

Mensen zijn gek, hoor!

Ieder mens bestaat ten diepste uit een geestelijke tegenstrijdigheid en is daarom te koesteren.

Scherven oprapen en opnieuw beginnen

"Do not be afraid to start over.
The sun does everyday."
- Roshi Hogan

Tekortschieten

Mensen schieten per definitie tekort. Dat wekt toch empathie

Klopt als een bus

Those that hide survive

6 september 2012

Mazzeltje

Via mijn teerbeminde heb ik een kennis die ondernemer is en zo politiek rood als hij maar zijn kan. Dat komt vaker tegelijkertijd voor, maar deze kennis is intrigerend omdat het beeld dat hij van zichzelf heeft zeer afwijkt van het beeld dat hij van zichzelf geeft. Zo is hij uitgesproken atheïst, maar in al zijn gedragingen een typisch calvinistische protestant. Je moet omkijken naar elkaar, niet naast je schoenen gaan lopen, niet boven je stand leven, elk beschikbaar uur werken en, ook al ben je op vakantie, je mag niet genieten.

Regelmatig schrijft hij online stukken en ik volg het allemaal graag. Laatst over de hedendaagse politiek en de kwetsbaarheid van het sociale stelsel in Nederland. Sowieso een prachtige ethische vraag. Is het eerlijk om mensen te verplichten een deel van hun geld aan jou als derde partij over te hevelen zodat jij met geheel eigen maatstaven dat geld her kunt verdelen? En als het dat niet is en de derde partij wordt uitgeschakeld, zullen mensen dan uit zichzelf de nood van hen onbekenden verlichten? Is het überhaupt een noodzaak om armoede te bestrijden of zouden we die, zoals Moeder Theresa, in stand mogen houden omdat het een edelere manier van leven is? Is het een corruptie dat er grote verschillen in bezit zijn? Is het beter mensen te laten helpen door hun duidelijk herkenbare medemensen of is het beter dat zij via een anonieme overheid liefdadigheid ontvangen?
Daar ging op zich het stuk van mijn kennis niet over. Hij protesteerde tegen ‘het uitkleedbeleid’.  Daarbij viel me op dat hij bij de vergelijking van arm en rijk meermaals sprak over zij die geluk hebben gehad en zij die minder geluk hebben gehad. De rijken hebben geluk gehad, simpelweg geluk, en de armen hebben geen geluk gehad. De eerste keer dat ik het las dacht ik dat het als stijlfiguur bedoeld was, maar hij herhaalde het later in het stuk nog eens. Rijk word je omdat je geluk hebt gehad en arm ben je omdat je geen geluk hebt gehad. Er zijn natuurlijk veel mensen die zo denken, maar over het algemeen zijn die mensen zelf geen ondernemer.  Ik ben ook geen ondernemer, dus wellicht weet mijn kennis iets dat ik niet weet, maar wat ik wel weet is dat hij meer dan 12 uur per dag werkt en dat zijn bedrijf goed loopt. Hoe krijgt hij dan de indruk dat hij enkel geluk heeft gehad? Of schaart hij zich onder de armen? Dat kan ik me niet voorstellen, want hij ontkent nooit dat het goed met hem gaat.

Mensen die beweren dat succes een kwestie is van mazzel en nooit van hard werken, zijn doorgaans de mensen die hard of niet zo heel hard hebben gewerkt en het succes zijn misgelopen. Er is geen succesvol persoon geweest die, al dan niet in een openhartig moment, heeft toegegeven dat het succes hem is komen aanwaaien.

Ik vind de opvatting van mijn toch behoorlijk intelligente kennis kortzichtig en aangezien ik weet dat hij beter weet vind ik het belazerij. Zichzelf voorliegen. Een gevaarlijk idee om je maatschappelijke keuzes op te baseren. Bij de indruk dat een rijke alleen een mazzeltje heeft gehad, voel je ook weinig gêne om die rijkdom weg te halen bij die rijke. Het is dan niet alsof hij het verdiend heeft. Een arme de indruk geven dat hij gewoon geen geluk heeft is hem passiviteit aanbevelen. Mijn kennis doet niet alleen aan zelfverlakkerij maar ook aan verlakkerij van zijn omgeving en ik neem het hem kwalijk omdat hij beter kan weten.

25 augustus 2012

Managemendesillusie

Ik wil niet meedoen in de managementdesillusie van dit tijdperk, maar je lijkt er niet voor te kunnen vluchten. Elke werkgever heeft alles gevangen in tijdschema's, wollige taal en vastgelegd onvermogen. Je kunt er niet omheen. Zou ik me daar niet voor mogen afsluiten?

Niet delen

Het leven is zo veel eenvoudiger als je het met niemand hoeft te delen. Als je niemand iets te melden hebt.

Sociale omgang

Mensen zijn latent onzeker in hun contacten met anderen. Het schokt me inmiddels. En we worden allemaal door onze medemensen tot nederigheid gedwongen.

18 augustus 2012

Streisand

"Het is een mooi verhaal dat ze ontdekt is op straat, maar dat denk je toch niet, he? Barbra Streisand en Neil Diamond zijn elkaar tegengekomen op het conservatorium", zei mijn vader. Ik raakte nieuwsgierig maar ik kon op internet niets vinden over een conservatoriumopleiding. Uiteindelijk heb ik uit de bieb een biografie gehaald over Streisand. Niet alleen om dat conservatorium op te zoeken, maar ook omdat ze feministe is en ik nieuwsgierig was geraakt naar haar feminisme. Hier in Rotterdam lag één biografie, geschreven door James Spada. Het las als een trein, in totaal heb ik er maar zes uur over gedaan, maar erg sterk geschreven is het niet. Vooral de opbrengsten van haar verschillende projecten worden opgesomd. Die stukken las ik op mijn tandvlees. Na een flink aantal biografieën gelezen te hebben was ik eraan gewend geraakt dat biografieën vaak als proefschrift worden geschreven en daarom verschillende wetenschappelijke conclusies proberen te brengen. Dat beoogt deze biografie duidelijk niet.

Streisand heeft hoe dan ook niet op het conservatorium gezeten. Na haar eindexamen is ze gaan acteren in kleine toneelstukken in of rond New York City, als ze al werd gecast. Na wat aansporing van vrienden en een ooit niet zo bejubelde door haarzelf gefinancieerde plaatopname deed ze mee aan een talentenjacht in een nichtenkit in Greenwich Village en daarvan is ze bekend geraakt. Neil Diamond wordt in die fase van het boek niet genoemd. Maar dan haar feminisme...Ze heeft wat we thuis noemen een houten kop. Ze laat zich nergens van af brengen, en tegelijkertijd wil ze vooral aardig gevonden worden. Ze negeert fans, is vaak bang voor ze, heeft niet door dat personeel haar een plezier probeert te doen, is stug, afwezig, verlegen en toch vooral wil ze geliefd zijn. Ik vond het teleurstellend te lezen dat iemand die bekend staat als een sterke persoonlijkheid eigenlijk heel onzeker is. Ik had gehoopt er een voorbeeld aan te kunnen hebben, maar ze is eigenlijk net als ik en zoveel mensen. Weliswaar succesvol, omdat ze niet van 'nee' houdt. En daar het enige verschil waar we een voorbeeld aan kunnen nemen, als we dat zouden willen. Gevolg voor Streisand is dat ze op persoonlijk niveau zeer onsympathiek wordt gevonden. Doelgericht bezien ben je dan eigenlijk niet succesvol...

Naar aanleiding van het boek heb ik heel veel nummers geluisterd. Het lijkt alsof je in die tijd technisch meer moest kunnen dan de zangeressen van nu. Het is eigenlijk wel jammer dat het niveau zo gedaald is, al is het nu gemakkelijker om met een nummer op de radio mee te zingen. Passages uit films heb ik ook gekeken - en uiteraard kende ik Yentl al - maar een sterk actrice is het niet. Of ook het acteervak heeft inflatie ondergaan. Ik zag vooral veel maniertjes. In de biografie wordt Streisand veel geciteerd over de keuzes voor filmrollen omdat die rollen heel sterk op haarzelf leken. Dat vereist dan ook een stuk minder inlevingsvermogen en acteertalent.

Dit bedacht ik me zo na het lezen van dat boek deze week. Er zijn te weinig mensen die niet van alles doen om maar geliefd te zijn. Dat mankeert aan ons allemaal.



-- Naschrift: Ze kreeg een zoon in 1966 omdat haar man had besloten haar zwanger te maken. Toen hij slaagde in zijn poging was hij de eerste die van de arts hoorde dat ze zwanger was. De moeder in kwestie wist niet wat er over haar voortplanting was beslist. Dat was 1966, beste mensen.

Decadentie

Met ons noodlot van streven komt ons noodlot van nooit echt content zijn. Op het moment dat ik hersenloos werk doe, vind ik het zonde van mijn intelligentie. Op momenten dat ik werk doe waar ik mijn hersens bij moet gebruiken, zou ik willen dat ik minder verantwoordelijkheid had zodat ik ook minder hard kon vallen. Ik zou met rust gelaten willen worden, maar tegelijkertijd wil ik dat mensen mij erkennen. Ik zou succes willen hebben, maar tegelijkertijd wil ik de voorgrond niet. Ik zou een beroep willen hebben met aanzien, maar er zijn altijd mensen die neerkijken op andermans broodwinning. Ik zou werk willen hebben met veel vakantie en tegelijkertijd zou ik me willen verliezen in dat waar ik echt heel goed in ben. Ik zou nu eigenlijk wel eens willen weten wat ik ga worden als ik later groot ben.

Laatst las ik een boek - en kon ik maar professioneel boekenlezer worden want daar ben ik heel goed in - waarin mijn opa werd geïnterviewd over zijn loopbaan. Het ging over hard werken, niets cadeau krijgen, niet kunnen kiezen en welk geluk hij heeft ervaren. Waarschijnlijk zullen de meeste senioren zo kunnen praten. Het is niet leuk als je niet kunt kiezen. Mijn opa heeft ongetwijfeld net als ik werk moeten doen dat hij niet leuk vond, maar zo lagen de zaken. Je had geen escape. Het is niet leuk, maar het lijkt wel makkelijker als de optie te kunnen kiezen niet open ligt. Je voelt je geen dief van je eigen levensinvulling. Dit is het pad dat je lopen moet en over je loopritme mag je wel beslissen. Het was in mijn opa's jonge jaren ook nog geen kwestie dat je jezelf gelukkig moest maken, denk ik. Het hoofddoel was kunnen eten, kunnen kleden, een dag in de week iets leuks doen. Ik houd me dat interview voor ogen omdat ik het decadent vind te klagen over alle kansen die ik heb. Ik heb geen echte problemen, nooit gehad en altijd geweten. Maar het geneest me niet van de onrust.

Mikel Laboa

Al eerder eens heb ik hier verteld over mijn interesse voor Baskenland. Dit is Mikel Laboa. Hij leeft helaas niet meer. Het nummer Txoria Txori is later ook opgenomen door Joan Baez en misschien via haar bekender. Mooi nummer.

Kleine Anne

Mijn moeder gaf me laatst het vermoedelijk eerste schoolrapport terug, dat ik kreeg toen ik van de kleuterschool naar groep drie ging. Ik kon me niet herinneren het rapport gekregen te hebben of het later gezien te hebben. Ik spit graag in mijn verleden en dat van anderen. Dit moest de eerste keer zijn sinds ik het rapport kreeg als vijfjarige dat ik het terugzag. Het valt me in mijn handen in een periode dat ik een beetje moeite heb met de tijd. In mijn herinnering is mijn studententijd hooguit vier jaar geleden terwijl er bijna tien zijn verstreken. Ik herinner me op de vooravond van het huwelijk van Willem-Alexander met de Argentijnse griet over de Dam te hebben gelopen waar alles rood-wit-blauw was. Met mijn studievriendinnen, in mijn lange zwarte jas met niet-bijpassende gympen. Dat is in mijn herinnering maar net vier jaar geleden. Evenals de dood van Pim Fortuyn of die van Theo van Gogh. Ik vind het nog steeds in eerste instantie een beetje raar wanneer me niet wordt gevraagd wat ik studeer. Of wanneer ik door mensen die ik mijn leeftijdgenoten schat met 'mevrouw' wordt aangesproken. Of dat ik zo bij elkaar opgeteld toch al talloze verkiezingen heb gestemd, terwijl ik voor mijn gevoel mijn achttiende verjaardag niet zo lang geleden heb gehad. De tijd gaat sneller dan mijn geheugen. Ik heb de indruk dat het tijdperk is aangebroken dat ik beslissingen moet nemen zonder dat ik zelf door heb gehad dat mijn cue dus al is geweest. Dertigjarigen denken aan hun pensioenopbouw, aan eengezinswoningen, denken met heimwee aan het tijdperk dat ze nog de hele wereld overvlogen als rugzaktoerist, praten over kinderwagens en skivakanties, voelen zich rebels als ze nog één keer naar een slempfestival gaan. Uitzonderingen daargelaten, natuurlijk. Maar die uitzonderingen zoek ik zo veel mogelijk op. Ik heb het gevoel dat het rondreizen, de festivals, het nachtelijk geslenter pas net begonnen is. Ik ga binnenkort pas op voor mijn rijbewijs. Ik ben aan het rondkijken welk beroep ik nu echt ga kiezen. Ik voel me dan ook een beetje ontheemd. En ik ben me bewust, met al die 'iks'  in de afgelopen zinnen dat dit een luxeprobleem is.

Het schoolrapport ziet er broos en oud uit. Fysiek bewijs dat het al vijfentwintig jaar geleden is dat ik een kleuter was. Het is geïllustreerd met mijn tekeningen van toen. Stakerige mannetjes waarvan ik me nog goed herinner hoe ik de handen tekende als bolletjes met vijf strepen eraan en daarna bij het bekijken van mijn werk me afvroeg waarom die handen niet goed genoeg leken op echte handen. De bijschriften bij mijn tekeningen waren van de juf. Ze vertelde me dat ik hield van in de zandbak spelen, wat ik me kan voorstellen maar niet herinneren. Ze vertelde me dat ik hield van rekenen en de tranen schoten me in de ogen want ik heb een afschuwelijke hekel aan rekenen. Ik oefen op blokjes sommen van boven de tien omdat ik het niet begrijp en toch wil functioneren. Ooit schijn ik van rekenen te hebben gehouden. Wat is er gebeurd? De juf sluit af met een groet en het beeld dat zij van me had. Ze kreeg geen hoogte van me. Ik was er wel en ik was tegelijkertijd ergens anders. Ik vertelde zelden iets en als ik iets vertelde was het honderduit in fantasieën en begreep de juf niet wat ze had gezegd waardoor ik nu opeens wel praatte. Ze kreeg geen hoogte van me en ik hoor mijn huidige leidinggevende erin terug. Ik krijg kippenvel en begin nog harder te huilen. Ik dacht vanaf een jaar of acht opgesloten te zijn geraakt in mijn angst en in mijn frame om beleefd te zijn tegenover de wereld. Ik dacht mijn onschuld lang geleden te zijn kwijtgeraakt. Ik dacht lang geleden inauthentiek te zijn geraakt maar ik ben geen klap veranderd. Ik ben nooit echt iemand genaderd. Ook niet toen ik het onbewust kon. Terwijl ik lees zie ik blonde, verlegen kleine Anne voor me als een ander kind dat ik bij de hand kan nemen als grote oude 'mevrouw'. Kleine Anne die ik kan uitleggen wat ik nu begrijp en tegelijkertijd bedenk ik me dat kleine Anne alles al begreep en dat ik het ben vergeten. Het is nooit anders geweest. Ik dacht een façade te hebben opgebouwd maar hij is er niet. En wat nooit is veranderd kan niet veranderen.

Het rapport kreeg ik van mijn moeder mee naar huis. Broos en verkleurd. Ik weet dat ik het niet zo goed kan beschermen tegen verweer als de importantie ervan me noopt. Ik huil opnieuw terwijl ik dit schrijf. De tijd vervloog en Anne was dezelfde. Onder alle namen, alle toneelspel, alle scholen, alle verstandhoudingen en die illusoire façade.

Ik wou dat deze kennis tot een besluit leidde. Eén bepaalde weg ingaan. Maar wat niet veranderd is kan niet teruggedraaid worden. Ik kan alleen op dezelfde voet verder, omdat ik altijd op dezelfde voet verder ben gegaan.

12 augustus 2012

Veroordeeld tot verbetering

Misschien zijn we er wel toe veroordeeld te streven. De wereld te verbeteren. Is dat ons noodlot. Onze 'vrije wil' is verfuckt.

11 augustus 2012

Winkelen

Waarom wordt winkelen beschouwd als banaal? Kunnen we niet genieten van de schoonheid van een aanschaf? Het plezier van bezit? Het selecteren van het voor jou juiste product? Winkelen is een sport. Goed winkelen is een kunst.

Talen

Het is knap hoeveel talen er bestaan en hoe slecht wij elkaar kunnen verstaan. Zowel door die talen als doordat wij eigenlijk altijd alleen onze eigen vertaling horen.
Ik zou dus denken dat we dat na eonen eens opgelost zouden hebben, maar dat is het nog steeds niet. We schatten het risico blijkbaar niet zo hoog in. Óf ik heb een te positief beeld van tijd's oplossend vermogen.

Tegenspraak

Eigenlijk hebben de daoshi gefaald. Er zijn boeken over hen geschreven. Ze zijn niet gedoofd als as. Eigenlijk is het daoïsme onoprecht. 'Wees onbetekenend', maar de onbetekenenden betekenen dan juist heel veel. Eén volkomen contradictie.

Zie ook http://q-b00s.blogspot.nl/2012/07/wu-wei.html

10 augustus 2012

We zien elkaar niet echt

Het is ons lot dat ons zichtbare verlangen niet wordt opgemerkt, maar wordt ingevuld door degenen die van ons houden.

- Gedachte bij het zien van mijn jarige tante die een halsketting leek te krijgen en haar teleurstelling verborg toen het een horloge bleek

Liever geen lenzen

Karin Spaink schreef een maand geleden over het vermist raken van een stukje lens in haar oog. Een beter pleidooi voor een bril heb ik nog niet gevonden.

http://www.spaink.net/2012/07/14/kiekeboe/

Langsglijden

Wat je makkelijk toekomt, is voorbestemd je ook makkelijk weer uit handen te worden genomen.

Adelaar of kip

"Adelaar of kip, het blijft stoofvlees."

- Daoïstische uitdrukking ter relativering van hiërarchie

8 juli 2012

Gesloten circuit

Mooi stuk op de site van Katholiek Nieuwsblad. Niet dat ik het er mee eens ben, maar het is pittig. Ik hoop dat deze priester ook zo preekt. Dan heb je echt iets om naar te luisteren op je houten bank. De reden dat ik dit post is niet omdat de nacht van de theologie mij zo boeit, of dat ik Oosterhuis vind raaskallen, ik wil dit stuk uit de tekst lichten:

"Dát is het volstrekt unieke van het christelijk geloof: niet dat wij goed voor elkaar moeten zijn (daar hebben we geen openbaring voor nodig), maar dat we dat níet zijn en dat God dat niet door de vingers ziet – dat daarvoor een schuldoffer vereist wordt – én dat Hijzelf dat offer brengt door zijn Zoon."

Klinkt als een klok, die tekst. Nee, niet de inhoud. Juist niet de inhoud. Wel het ritme van de zinnen. Zeven keer 'dat',  als schakels. Er zit passie in.

Ik vind de eerste stelling een mooie. Een 'bij nader inzien' voor mij. Ik hoor natuurlijk al jaren van ongelovigen dat ze helegaar die tien geboden niet nodig hebben. Het is ook zo. We hebben geen openbaring nodig om ons medemenselijk te gedragen. De bij nader inzien zit 'm in het vel van syncretisme dat hier van religie's schouders wordt geschud. Alle religies hebben het over de gulden regel, maar dat is dan ook niet de openbaring. Dat is juist de meest profane kern van religie. Hetgeen religie juist gemeen heeft met seculiere stromingen. Religie predikt helemaal niet allemaal hetzelfde want het 'goed zijn voor elkaar' is niet religieus. Nu jij weer, Karen Armstrong.

Schouten schrijft: 'wij zijn juist niet goed voor elkaar en God ziet dat niet door de vingers'. Mijn nog steeds bestaande en vertwijfelde eerste respons is dan: waarom maakt hij dan geen betere versie van ons? Schouten's vervolg is: God wil dat onze schuld vereffend wordt. Wij doen niet wat we moeten doen en doen zo een schuld ontstaan. God zelf lost die schuld in door zijn zoon als offer te brengen. Ik ben murw geraakt door de jaren heen voor de betekenis van die stelling. Ik heb dit van jongsaf aan gehoord en vind het daardoor (helaas) niet bijzonder meer. De betekenis lijkt er af gesleten.

Eigenlijk is het raar: wij zijn schuldig aan God en hijzelf lost die schuld dan weer in. Hij handelt in onze naam om een schuld te vereffenen die hemzelf is aangedaan. We worden daarin volledig buitenspel gezet. God handelt in een gesloten circuit: hij zet ons op de wereld. Wij voldoen niet aan de blauwdruk en doen een schuld ontstaan, hij lost die schuld in door iets van hemzelf te offeren. In feite is de schuld zo verdubbeld. En wekt dit niet een nog groter schuldgevoel? We zijn niet één keer in gebreke gebleven, we moeten dubbel ons best doen om het huidige door God gevulde gat met onze eigen betaling te vullen.

Maar aan de andere kant is het juist zo logisch dat we buitenspel zijn gezet in dit gesloten circuit van God. Wanneer je stelt dat de schuld nooit aan ons is geweest. Wij voldoen niet aan de blauwdruk en is dan de producent niet in gebreke gebleven?

Blijft er nog een vraag over: is onze schuld daadwerkelijk ingelost door het offer van de zoon? Loopt die schuld nu nooit meer op?

Jona en Nineve

Een paar dagen geleden vroeg Reclusius of ik Jona had gelezen. Later aan de telefoon vroeg hij of ik een bespreking wilde schrijven. Ik las het boek meteen de volgende ochtend (vijf minuten werk) en denk het punt van het boek niet te snappen. Dus ik schrijf hier een bespreking.

Wat ik mij uit mijn kindertijd herinner is dat Jona gaat over doen wat je opgedragen wordt of op de blaren zitten. Het beroemdste deel van het boek, het eerste deel, gaat over Jona's weigering te doen wat hem gevraagd wordt en hoe hij dat besluit bekoopt door opgeslokt te worden door een vis en in de buik van de vis een tijd opgesloten te zitten. Zijn lesje geleerd gaat hij in het tweede deel van het boek op pad om te doen wat hem gevraagd is. Hij moet de stad Nineve vertellen dat God hen zal straffen voor hun bandeloos gedrag. Ik moet in het verleden Nineve verward hebben met Sodom en Gomorra want ik meende dat Nineve niet luistert, maar dat doen ze direct. Ze worden angstig, doen boete en laten zelfs hun dieren vasten zodat de beesten eveneens boete doen. Het leek mij, typisch kind van mijn tijd, dat de dieren niet gestraft hoeven te worden omdat ze zich niet bewust misdragen hebben. Mijn tweede gedachte was dan ook dat de mensen niet gestraft hadden hoeven worden als zij als de dieren waren geweest en zich natuurlijk hadden gedragen. Daar is dat daoïsme weer...
Er staat overigens niet vermeld wat Nineve aan misdragingen op rekening had staan. Jona zegt hen niet wat ze niet meer mogen doen, Nineve weet direct wat er verkeerd is geweest en doet boete.
God ziet daar tevreden op toe en besluit Nineve niet te straffen. Mij een logisch besluit, want de straf legt Nineve zichzelf al op. Rekeningen zijn vereffend. De lucht is geklaard.

Jona is het daar niet mee eens. Hij zegt God dat het nutteloos is geweest Nineve te waarschuwen als zij alsnog niet gestraft worden. Ik begrijp die reactie wel. Jona had helemaal geen zin in zijn opdracht, voert hem na bestraffingen alsnog uit en ziet dan dat zijn werk niet het aangegeven resultaat krijgt. Jona zit gewoon te mokken. We zijn nu bijna aan het einde van het boek en de toon van de tekst doet denken dat God Jona wijzer wil maken. God doet in vlug tempo een boom groeien naast de plek waar Jona zit te mokken en beschermt Jona zo tegen de felle zon. Jona is zeer te spreken over de boom en daarop laat God de boom doodgaan. Jona zit nu weer met zijn hoofd in de brandende zon. Hij zegt tegen God dat het hem allemaal waardeloos is geworden en dat God hem net zo goed met de dood mag slaan. Dan komt de concluderende alinea waarin God tegen Jona zegt dat Jona zo begaan is met die boom waar Jona niets voor heeft hoeven doen, maar dat Jona niet snapt dat God begaan is met Nineve, een stad waar God in beginsel wel de handen voor uit de mouwen heeft gestoken.

Ik zie niet waar in de tekst Jona begaan is met die boom. Hij is begaan met zijn plek in de schaduw. Ik vraag me af waarom de schrijver zo helder de kinnesinne van Jona laat zien - als het ware armpjes over elkaar, schouders op, kin op de borst, wenkbrauwen op zijn oogleden en een tuitmondje zo teleurgesteld dat zijn werk niet afgerond wordt - en daarna God niet laat doorzien dat het Jona niet te doen is om de stad of de straf, maar om Jona's eigen geloofwaardigheid als aanzegger van de straf. Het ging Jona in het begin van het boek om zijn eigen lot, het gaat Jona bij Nineve om zijn eigen lot en het gaat Jona bij de boom om zijn eigen lot. Ik zie het punt niet dat de schrijver met de laatste alinea wil maken.

Ik zie ook niet hoe het boek Jona gaat over het kunnen lenigen maar niet doen verdwijnen van andermans leed of het doen verdwijnen van je eigen leed. Wat Jona dan had moeten doen is opstaan en met z'n reet in andere schaduw gaan zitten. Voor Nineve fijn dat Jona hen gewaarschuwd heeft, maar het echte oplossen van Nineve's leed heeft Nineve zelf gedaan door ten halve te keren. Jona heeft hun nood gelenigd, maar is zich daar niet al te zeer van bewust. Hij deed dit als opdracht die hij pas na straf en met tegenzin is gaan uitvoeren. Voor Jona was het geen noodleniging maar een nutteloze verplichting die hij bij weigering in de buik van de vis mocht gaan zitten overdenken.

1 juli 2012

Out on my own

Ik herinnerde me gisteren dit nummer nadat ik het jaren geleden, toen ik het songfestival nog volgde, had gehoord. Geen persoonlijke gevoelens bij de tekst of iets, gewoon een lief nummer.

Het lijden

"Werkelijk, het enige lijden in de wereld dat we kunnen oplossen is dat van onszelf."
- Byron Katie

We kunnen lenigen, maar niet doen verdwijnen het lijden van anderen.

Tijd

"But time...how time first grounds us and then confounds us. We thought we were being mature when we were only being safe. We imagined we were being responsible but we were only being cowardly. What we called realism turned out to be a way of avoiding things rather than facing them. Time...give us enough time and our best-supported decisions will seem wobbly, our certainties whimsical."

- Uit: Sense of an Ending van Julian Barnes

Geliefd

Er is altijd een moment in een activiteit, zodra de introductie achterwege is, dat je herkent als het tijdstip dat de gang erin kwam. Dat tijdstip was op het symposium van vorige week het moment dat Katie ons zei dat we allemaal 'loving, loveable, loved' zijn. Als een mitrailleurvuur kwam daar achteraan haar uitleg, waarin deze drievuldigheid regelmatig werd herhaald. Je voelde dat de zaal de adem even inhield en de kopjes schuin omhoog staken om de oren te spitsen. Ik voelde een alarmerende rilling langs mijn ruggengraat gaan.

Dat kwam niet door de groep om me heen. Over hen ga ik zeker nog een blogpost schrijven. Het kwam door die drie woorden. Ik wilde naar achteren schuiven en buiten de door Katie bedoelde kring vallen. Ik ben niet loving, loveable, loved. Wil ik niet zijn. Wil ik niet horen.

"De liefde van God", zei de Anonieme laatst aan de telefoon en datzelfde moment voelde ik diezelfde rilling. Ik wil dat helemaal niet horen. Eerst alleen al logisch: hoe zou dat mogelijk zijn? Die liefde van God voor zes miljard mensen, waarvan hij een groot deel niet verteld heeft over die oh zo essentiële zoon van hem. Als hij daarvoor leunt op onze taak om het verhaal door te vertellen, zou hij ons dan niet inmiddels een flinke schop onder onze kont moeten geven? En ja ja, daar is de allergrootste vraag weer, hoe rijmt hij zijn liefde voor ons met parasieten, natuurrampen en hoe stompzinnig wij elkaar zoveel aan doen?
Ik wil helemaal niet geliefd zijn, want ik zou mezelf ook niet liefhebben als ik mij niet was. Sterker nog, ik ben mij en heb mij niet erg lief. Waar moet ik die liefde aan verdiend hebben? Hoor ik daar het woord genade? Ik ben door hemzelf hier neergezet, zonder dat daar enige verdienste mijnerzijds aan vooraf is gegaan en dan mag ik het als een genadegave beschouwen dat hij mij daar ook nog eens bij lief heeft. Daar zou ik ook nog eens dankbaar voor mogen zijn. Niets hiervan was mijn eigen keuze en niets van mij is er reden toe voor hem om mij lief te hebben. Hij heeft zijn eigen wérk lief. Als een man met een miniatuurspoorbaan die hij zelf bij elkaar heeft zitten lijmen. Hij heeft de rollen lief die wij voor hem spelen. Zoiets zou het logischerwijs moeten zijn. Meer kan niet.

Als ik loved was zouden mensen naar mij om zien. Niet om mijn aandacht te vragen maar om aandacht aan mij te schenken. Als wij mensen loved zijn door God, dan kloot hij toch niet zo sarcastisch met ons aan? Dan liet hij ons toch het speelveld zien? En als ik loveable was, dan zou ik dat toch moeten kunnen herkennen. Ik ben het meest in mijn gezelschap en ik vind mijn gezelschap bijster onaangenaam. Zeker niet loveable. Als ik loving was naar mijn medemensen, waarom heb ik dan zo'n grafhekel aan gezelschap? Als ik loving was naar God, dan zou ik hem toch niet steeds willen beproeven?

Alweer niet

Ken je dat gevoel bij elke idealistische theorie, dat je denkt: "dit is het niet. Dit is het ook al niet"?

Positief oordelen

Rik Torfs stelde dat een oordeel over een ander jouzelf kluistert, maar dat is zowel bij een negatief als een positief oordeel. Besluiten dat je iemand mag, sluit je op in een patroon van positief willen blijven over die persoon - tot de beker zo ver te water gaat dat...

Wij kluisteren voortdurend onszelf omdat we moeten oordelen uit risicominimalisatie. We zijn gedwongen te kluisteren. Ja, je schijnt meestal verrast te kunnen worden als je niet op je eerste indruk afgaat, maar pas door schade en schande wordt men wijs.

Vergiffenis vragen

Vorig jaar op het symposium spuwde ik mijn gal over Luiertas. Het hielp niet erg. Ik heb niet heel grondig de daar gehanteerde methode gebruikt. Dat is mij ook geen verrassing - bij mijn grootste irritaties doe ik altijd maar een halfslachtige poging ze kwijt te raken. Het is alsof ik er ergens wel van geniet een gruwelijke hekel aan iemand te hebben. Alsof het me energie geeft. Ik corrigeer overigens graag dat ik een gruwelijke hekel zou hebben aan Luiertas, dat heb ik helemaal niet. Maar zoals ik niet afkwam van mijn ergernis bij haar, kwam ik ook niet af van mijn grotere frustraties met andere mensen. Ik leek me er aan vast te klampen. Herstel: lijk me er aan vast te klampen.

Uiteindelijk heb ik de situatie met Luiertas als het ware 'katholiek' opgelost. Zo komt het op mij over. Ongeveer dagelijks dacht ik over mijn slechte gedrag tegenover Luiertas na en een paar maanden geleden knapte het toch. Uit het niets vroeg ik haar schriftelijk om vergiffenis. Die schonk ze me direct, want ze is lief. Ze zei erbij niet door te hebben gehad dat er iets speelde. Dat lijkt mij een leugentje voor de lieve vrede, want ik heb haar lang genegeerd en zelfs niet gefeliciteerd met haar pasgeborene. Ik wil wel geloven dat ik haar er niet zo mee geraakt heb als ik mezelf met mijn dagelijks gepieker over mijn slecht gedrag, maar helemaal onopgemerkt kan het niet gebleven zijn. We stonden elkaar heel na. Desalniettemin ben ik er blij om dat het haar niet echt geraakt heeft. Ze vroeg me wat er dan precies mis was en in een iets langer bericht heb ik haar uitgelegd wat me zo dwars zat. Dat ik het belazerend vind om spijt te hebben van bepaald gedrag, daar voortdurend excuses voor te maken en het naderhand te blijven doen. Dan is je spijt een leugen. Let wel, ik heb het hier niet over verslaving of over je vrouw in elkaar slaan. Het gaat hier om spijt hebben dat je nooit contact opneemt met iemand en het dan toch nog steeds nooit doen. Mooie van het verhaal is dat diegene die niets van je hoort daar ook nooit, echt nooit, problemen mee heeft gehad. Jij bent degene die er problemen mee zegt te hebben. Je kunt bij zoiets futiels twee dingen doen en volgens mij is de eerste optie hetgene dat Luiertas had moeten doen: zeggen dat je er niet goed in bent en ook nooit goed in zult worden en dan vragen om begrip. De tweede optie is je excuses aanbieden en vanaf dan jezelf aanleren contact op te nemen met anderen. Dat tweede vereist gedragsverandering en dat is heel moeilijk. Maar behandel de ander niet als een debiel door voor te wenden dat je je schaamt en daarna achteloos weer door te gaan.

Dat is eigenlijk hetgene wat me echt stoorde aan de situatie: versleten worden voor een simpelman die het toch niet doorheeft dat je het niet meent.

De ironie van de situatie is dat Luiertas ook op mijn laatste bericht nooit gereageerd heeft en mij zo de gelegenheid heeft gegeven om daar, weken en weken naderhand, om te kunnen glimlachen. Ik ben van de wroeging af, Luiertas van het verontschuldigen en ze gunt me tot slot nog de bevestiging van mijn vermoeden. Daar krijg ik steeds weer een hele grote grijns van op mijn gezicht.

Doel van dit stuk hier: de methode van Katie, de methode om de hele situatie anders te bezien en er zo vrede mee te hebben, werkte hier niet. En in plaats daarvan heb ik de klassieke methode van vergiffenis vragen gehanteerd. Die van die kerk waar ik al vier jaar doende mee ben om eruit te stappen. Hierdoor ligt de volgende zet bij Luiertas en blijf ik achter met het idee dat het toch al met al zo'n gek instituut niet is. Kort door de bocht, ongetwijfeld, maar voor mij wel een benauwd idee.

Symposium jaar drie

Vorig jaar juli stond ik te popelen om hier te schrijven over het verbreken van een belofte. Ik had het jaar daarvoor deze blogpost geschreven en daarin gezegd dat een symposium als dat van Byron Katie toch eigenlijk niets voor mij is. Niet vanwege Katie, maar vanwege het publiek. Ik herinner me van dat eerste jaar nog heel goed dat er mooie gesprekken tussen zaten, maar het woog niet op tegen de irritatie.
Tóch ben ik vorig jaar opnieuw geweest. Ik heb me kapot geërgerd en de dag uitgezeten omdat ik hoopte op toch dat tegenwicht van een mooi gesprek. Die waren er ook. In de ochtend een vrouw die sprak over haar vader die haar een slaapkamer in de kelder had gegeven en haar zo het idee gaf dat ze er eigenlijk niet toe deed. Het was intrigerend om het de vrouw te zien omdraaien en haar vader het niet meer kwalijk te nemen. Ik ben me ervan bewust dat ik wat er op dat moment gebeurde - zo schrijvend - niet goed weer kan geven. 's Middags het gesprek dat je tegenwoordig veel hoort. Een gescheiden moeder die helemaal niets aan steun ontvangt van haar ex-man bij de opvoeding van de gezamenlijke kinderen. En dat was een heel mooi gesprek omdat er een stortvloed aan bewijs naar boven kwam van goede, verantwoordelijke zorg die de ex-man gaf. Of de zeer welbespraakte Brit die met zijn vriendin de belofte had dat ze geen van beide hun relatie monogaam zouden opvatten, maar die toch jaloers werd nu zij met andere mannen afsprak. Ik had er hier in een blogpost een draai aan willen geven. Iets puntigs, 'edgy' zou je het in lelijk Engels kunnen noemen, maar ook na maanden kon ik er niets moois van maken. Die blogpost, die kwam er gewoon niet.

Ik kon ook niet goed uitleggen waarom ik toch dat tweede jaar was gegaan. Waarom ik me opnieuw en in nog heviger mate had geërgerd en waarom, zoals hierboven gedemonstreerd, er ieder jaar bijzondere gesprekken plaatsvinden die ik hier niet als bijzonder kan recapituleren. Dit jaar was ik er weer. Net op tijd kwam ik erachter dat het symposium dit jaar een maand vroeger werd gehouden. Ik nam de trein zoals ik die na twee jaar blindelings kende en ik zat in de zaal op mijn vaste stek sinds twee jaar. Oh, er was ergernis. Ik heb in mijn schrift genoteerd dat ik onoprechtheid van mijlenver herkende, gewoonweg rook. De omhelzingen waarbij de koppies proberen zichzelf weg te denken uit de knuffel zijn niet voor andere interpretatie vatbaar. Ik zag vrouwen overmatig blij zijn dat ze een ander tegenkwamen in de zaal en meteen na die uitroep stilvallen en weer terugverlangen naar hun stoel. Ik heb de hele dag geconcentreerd op het lezen van de gezichtsuitdrukkingen van (Byron) Katie met de verwachting dat ik kon zien wanneer ze uit haar rol viel. En ik las nog meer dan vorige jaren haar irritatie bij sommige vragen, maar ik las ook dat ze daar geen toneel bij speelde. Ik denk niet dat ik deze post tot een goed einde ga weten te brengen. Ik weet dat ik volgend jaar weer ga. Ik heb me deze keer suf geschreven over wat ik zag, hoorde en me bedacht. Ik heb ontnuchterd kunnen kijken naar Katie's reacties op het publiek. Het is eigenlijk wel vergelijkbaar met zo'n bijbelse scene van Jezus die uit zijn slof schiet. Ik verwachtte als lezer altijd dat hij volkomen mellow was. Hij wist altijd precies wat er ging gebeuren, dus waarom zo over de zeik raken? Ik, niet de schrijver, niet de hoofdpersoon maar ik, deed de aanname dat een meester, een sensei, altijd beheersd is. Altijd voorbereid, altijd in evenwicht. En dat zijn ze wellicht ook wel, maar die uitbarstingen zijn noodzakelijke reacties om de grens aan te geven voor de toehoorder. Altijd rustige, wijze raad maakt niet dat we ook echt luisteren. De ergernis die wij wekken is voor ons vaak beter te verstaan dan een rustige maning. Katie was echt geïrriteerd en het was echt volkomen op zijn plaats.

Volgens mij ben ik niet duidelijk, maar ik ben het wel kwijt.

Wu wei

Als je nergens naar streeft, doe je ook nooit dingen die eigenlijk te moeilijk voor je zijn en zo ontstijg je je huidig niveau niet snel. Wie nooit eens doet wat hem eigenlijk niet voor de voeten ligt, corrigeert zichzelf ook nooit. Wu wei houdt je klein. Wu wei doet ambitie vergaan. Wu wei relativeert alles.
Daar moet je net tegen kunnen.

9 juni 2012

Yang-stijl 24-vorm

Ben ik op dit moment aan het leren en het kost me nog wel een jaartje of vier om op deze vloeiende routine te laten lijken.
Daarnaast heb ik de roze pyjama niet. Maar vergis je niet, het is uiterst intensief, zwaar, het kost je dus jarenlange training en na twintig minuten (de totale tijd voor de 24-vorm) duurt het altijd nog wel een minuut of vijftien voor je echt weer terug bent uit je concentratie. Dat overkomt mij, tenminste.

Don't

"Don't try to win over the assholes. You are not the jerk whisperer."

- Online tegeltjeswijsheid. Advies aan stellingbetrekkers.

Jezus Middelaar

Wat valt er te middelen, dan? Is de God die ons geschapen heeft ontevreden over zijn werk? Zo nee, wat wil je dan middelen? Zo ja, kan hij dan niet zelf zijn werk beter doen? En als hij, net als wij, zijn werk niet kan laten beantwoorden aan zijn intenties, moet hij dan niet, net als wij, accepteren dat hij niet meer kan doen dan hij doet? Dat hij tekortschiet.

Farce

Aangezien we genetisch zo sterk lijken op chimpansees (was het niet 96% of iets?), zou je kunnen stellen dat hun interactie authentiek is - zoals die van ons zou zijn als we ons minder bewust van onszelf zouden zijn. Maar wie kan bevestigen dat de chimpansees in hun millenia van ons gescheiden niet een ontwikkeling hebben doorgemaakt die ook afwijkt van hun oorspronkelijk gedrag? Terug naar de natuur is een farce.

Oenig

Overgenomen vanuit mijn huidige schrift:

Gisteren las ik een blogpost van een vrouwelijke boeddhistische monnik (zo noemt ze zichzelf. Anderen zouden haar een boeddhistische non noemen). Ze was voor een retraite naar Auschwitz, wat ook al verbazing kan wekken. Maar de tekst zelf was voor mij ook ontluisterend. Zulke doorsnee huisvrouwenemoties. Ik had verwacht dat zij wel iets verder ontwikkeld zou zijn. Recente 'monniks'wijding op zak. Ze zou iets krachtigers hebben kunnen zeggen over dood en lijden, verwachtte ik. Het was allemaal zo oenig. Teleurstellend. Of juist leerzaam: ze is er niet echt wijzer van geworden. Allemaal opgekloptheid. Uiteindelijk verander je door opleiding niet wie je daadwerkelijk bent.

Invulling

Wij - mensen - willen elkaar voor wat we voor elkaar kunnen representeren.  Wij willen niet de andere persoon. Wij willen ons beeld van de andere persoon.

Christian Taoism

Thoughtlessness brings misery,
but misery brings insight.

Laziness brings frustration,
but frustration brings action.

Weakness brings struggle,
but struggle brings strength.

Folly brings defeat,
but defeat brings wisdom.

- Van Christian Taoism, wat een fantastisch blog is.

2 juni 2012

Ietsisme

Steekt de draak met evangelisatie, Amerikaanse kerken, ietsisme en de doorgewinterde Hollandse documentairestijl. Stuurde Reclusius aan me door. Zeer de moeite waard om nog eens in de schijnwerper te zetten.

8 mei 2012

Meer

Er is meer en tegelijkertijd is er minder.

Er is meer tussen hemel en aarde (om even een bloedlelijke uitdrukking van stal te halen om deze vage gedachte uit te leggen) en daarmee zijn wij juist zo gelijk, zo gelijkvormig, zo van hetzelfde laken een pak.

Lelijke dooddoeners leggen zo gemakkelijk uit. Mijn drieste poging tot een koan.

6 mei 2012

Twee pijlers

Mijn daoïstisch geloof steunt op twee pijlers:
De Dao schonk leven aan deze wereld en schenkt leven aan deze wereld zonder daar zichzelf van bewust te zijn. Zij voert een taak uit die ook haar slechts geschonken lijkt te zijn. Zonder dat ze echt weet wat ze doet.
En: kwaad is niet echt, sec, kwaad. Al die aandoeningen, natuurrampen en het menselijke slechte gedrag - ze zijn van een ander standpunt bezien geen kwaad. Hooguit feit, onbeholpenheid, gevolg, ergo: neutraal.

Dit is de samenvatting. Hier werk ik mee.

En God zit nog steeds bij mij thuis

Ik zou willen vragen:
- Waarom zo?
- Waarom toen?
- Waarom bij hen?
- Waarom daarna zo weinig verbetering?
- Waarom niet van voren af aan dit alles voorkomen?
- Waarom niet wat vaker een signaal?
- Waarom niet geheel handen af?
- Waarom zo veel verschillende theorieën naast elkaar laten bestaan?
- Waarom de verschrikkingen?
- Waarom de virussen, de parasieten, de natuurrampen?
- Waarom ik zo'n mazzel heb en een ander zulke ellende?
- Waarom dat slecht geschreven boek?
- Waarom zo onaangenaam en zo niet voor alle tijden?
- Waarom hen die voor jou spreken zoveel onrecht laten uitvoeren zonder dat een halt toe te roepen?
- Waarom de schijn wekken dat we zonder je kunnen?
- Waarom niet luid en duidelijk?
- Waarom niet ongedurig geraakt al die tijd?
- Waarom miljoenen jaren afgoden laten aanbidden zonder enige waarschuwing of schroom?

En ik ben ongetwijfeld nog lang niet klaar.

Toekomst in de theologie

Het voelde als een groot compliment de afgelopen week dat twee mensen die mij in beperkte mate kennen, onafgesproken, op verschillende tijdstippen en zonder dat ik het onderwerp aanroerde, tegen mij zeiden dat mijn toekomst in de theologie ligt.
Ik weet niet of en ik weet niet hoe ik er ga komen, maar het biedt wel hoop. Als mensen mij iets zien ademen dat ik zelf niet zie of bemerk, dan is dat iets er op zo'n natuurlijke wijze dat ik er blind voor ben geraakt.

Perfectionisme

Terwijl ik voorgaand stuk schreef, bedacht ik me dat genoeg lezers van dit blog mij kennen en zich zullen afvragen of ik nou wel een perfectionist ben, zoals ik dat hier poneer. Ik ben er ook niet geheel van overtuigd. Mijn moeder zei het me vroeger als kind, en ook toen wuifde ik het weg. Mijn moeder is gewoon heel erg trots op mij en had altijd de neiging veel meer talent in mij te zien dan ik heb.
Van de winter las ik een boek over Rationeel-Emotieve Therapie en in dat boek werden een aantal notoire lijders aan sociale angst op een rijtje gezet. Leuk boek. Ik las alle persoonlijkheden door en was op de folio-verso van de paragraaf over perfectionisten toen ik mezelf herkende. Ik bladerde terug om de paragraaftitel te lezen en ik moest lachen: ik ben geen perfectionist want ik doe nooit iets goed genoeg...

Als God hier voor mijn deur zou staan

Als God hier voor mijn deur zou staan, wat zou ik dan veel willen bespreken. Ik zou hem binnenvragen en hem  plaats bieden op de bank récht tegenover mij. Ik zou proberen beleefd te beginnen, maar ik zou al snel verwijtend raken en vragen willen stellen. 'Waarom zo?!', vooral die vraag. 'Waarom op die manier?'
Reclusius vermoedde dat slechts één vraag de hele grondslag is van mijn twijfel. Die vraag van mij zal vast zeer egocentrisch zijn. Niets verhevens aan. Ik dacht direct aan de richting 'Doe ik het goede?, in alle manieren van opvatting: doe ik het ethisch juiste? Maar ook: besteed ik mijn leven goed? Maak ik anderen gelukkig, of ik zou al tevreden zijn met 'blij'. Wellicht is de eerste reden dat ik naar het daoïsme keerde de opluchtende gedachte dat ik al alleen maar precies het juiste deed. Iets anders dan wat ik doe, kan ik niet doen, anders had ik dat andere wel gekozen. Maar is het echt zo simpel? Hoef ik nooit een tweede keer na te denken over mijn keuze? De grond van mijn buitenkerkelijkheid is mijn perfectionisme dat me radeloos maakt.
Ik denk dat dat het is.

Slecht geschapen

"Volmaaktheid is een karaktermoord die de mens niet verdient."
- Rik Torfs in Lof der Lankmoedigheid

Orde is het kenmerk van leven

"Orde is het kenmerk van leven. Niet-levende systemen zijn chaotisch, levende systemen zijn geordend."
- Bob Root-Bernstein, hoogleraar fysiologie.

Ik wil niet direct roepen dat dit kan leiden tot de conclusie dat er een schepper is. Ik heb te weinig kennis om iets te zeggen en dit citaat, dat ik las als citaat in een interview van een andere natuurwetenschapper waarvan ik de naam dan weer niet genoteerd heb, kan ook volkomen uit zijn context gerukt zijn. Maar dit is een leuke stelling om over na te denken.

Terraspraat

Ik wou dat er in de publieke ruimte, op terrasjes, tijdens het shoppen, onder collega's, net zo gemakkelijk over God werd gesproken als over seks.

En het woord God gebruik ik hier enerzijds letterlijk en anderzijds als verwijzing naar geloof, hoop, vertrouwen, geluk, liefde. Waarschijnlijk gebruik ik die verwijzing onrechtmatig, maar anders liep de zin niet zo lekker en ik vind God nu eenmaal één van de mooiste woorden, ongeacht de betekenis.

Het is vreemd dat men over fysieke intimiteit zo nonchalant weet te praten, maar over emoties die verder gaan dan angst of woede zichzelf in gesprekken in bescherming wil nemen. Men is liever vulgair dan sentimenteel.

Alleen genot als primair doel

Is de katholieke stelling dat seks altijd de mogelijkheid tot voortplanting open moet houden en niet slechts gebruikt moet worden ter viering van de liefde misschien te vergelijken met een bepaald standpunt over eten? Dat je eet om je te voeden en dat eten een genot is en, in gezelschap, een wijze is om een onderlinge band te versterken, maar dat het een vorm van onrechtmatig gebruik is om te eten zonder honger. Te eten voor het plezier en niet met doel je te voeden. In die gevallen, ik ken het heel goed, is er het risico overmatig te eten, je gezondheid te schaden en je eetritme zodanig te verstoren dat je lichamelijke signalen voor honger en voldaan in de war worden gebracht. Als die vergelijking op gaat, dan zou ik dat standpunt over seks en voortplanting eindelijk gaan kunnen begrijpen.

Relativerend

Ook je vijanden lagen ooit met een volle lengte van vijftig centimeter op hun buik te meuren naar melk en talkpoeder.

- Vrij naar Alain de Botton in Religie voor atheïsten : een heidense gebruikersgids

Kippenhok

Het is vreemd dat vrouwen die al miljarden jaren moeten samenwerken en samenleven, omdat ze met hun groepen kinderen dagen op één plek bleven, toch zulke ruziezoekers zijn. Ze streven naar harmonie in hun communicatie, maar onder de oppervlakte breken ze hun verstandhouding met anderen opzettelijk weer af. Niets laten ze achteloos aan zich voorbijgaan. Elke sneer wordt zorgvuldig op de stapel bewaard die de ondermijning is van de wederzijdse relatie.

Niet streven

De wens de Dao te volgen en de behoefte jezelf in balans brengen met je omgeving zijn óók vormen van streven.

Oordeel niet, want het kluistert je

"Veroordeling leidt tot eenzame opsluiting van wie het oordeel uitspreekt."
- Rik Torfs in Lof der Lankmoedigheid

Trust

Ik zag gisteren de film Trust van David Schwimmer en het deed me mezelf afvragen of de ontkerkelijking er voor gezorgd heeft dat mensen veel minder geremd zijn in het misbruik maken van elkaar of dat het altijd al zo geweest is. Ik weet er te weinig vanaf.

11 februari 2012

Mondelinge bronnen

Alle daoïstische bronnen hebben een orale herkomst. Ze zijn in vele eeuwen aangepast door zowel slimme als niet zo slimme mensen. En dan interpreteren jij en ik, de lezers, de tekst nog wat verder door.

Aardig

Het loont de moeite niet om onaardig te zijn. En het is fijn je van de domme te houden, ook al weet je heel goed dat iemand tegen je liegt.

The key to failure

"I don't know the key to success but the key to failure is trying to please everybody."
- Bill Cosby

Eenzamelijkheid

"De eenzaamheid is geen doel maar een middel. We leven zo verdeeld over allerlei besognes. In de eenzaamheid word je wat het woord zegt: 'verzameld tot één'."

"Ach, de menselijke troost blijft toch onder de maat. (...) De mensen kunnen geen relatie aangaan, ook niet met elkaar. Omdat ze geen relatie hebben met God - dat is voor mij de hele knoop. Het is de oorzaak van (mijn) vereenzaming." 

- Zuster Hedwig (als het geen fictieve naam is) in Voet op Vrome Bodem van Thera Coppens

4 februari 2012

Omgangsvormen

Is het beleefder om belangstelling te veinzen of om eerlijk niet te vragen naar zaken die je niet interesseren?

2 februari 2012

Yearning for flesh

"The gospel, writes Gerard Loughlin, "has always been a story of carnal desire and erotic encounter." God longs for flesh, for humanity, longs for the connection and so, for the sake of love and desire, takes on flesh."


http://www.huffingtonpost.com/amy-frykholm/naked-in-church_b_1045074.html?ref=religion&ncid=edlinkusaolp00000008

Kinky.

5 januari 2012

Luiertas

Ze kan nu ieder moment bevallen - en meestal wanneer ik dat schrijf, is de desbetreffende vrouw dan net bevallen. Bewijs ik haar door dit te schrijven nog een vorm van verlossing ook nog. Aangezien ik toch al bezig ben mijn schuldgevoel en pissigheid van me af te schrijven, kan deze er ook nog wel bij. Dacht ik. Nee, ik heb haar niet zwanger gemaakt. Ik heb met haar hele zwangerschap niets te maken. Zelfs niet eens een bewust meeleven of een felicitatie. Ik was tegen die tijd al te redeloos kwaad.

Eerder heb ik, in gesprek met anderen die haar kennen, eens opgesomd wat me allemaal zo'n verlakkerij toe scheen van haar. Ik zag het beleefde knikken en de belangstellende blikken. De ergernis zelf was leuk om te horen, zo bemerkte ik, maar met begrip en herkenning werd niet gereageerd. Niets verongelijkts aan. Nee, mijn grieven zijn simpelweg van een lullig kaliber. Maar dat heb ik nu eenmaal tegenwoordig. Als ik kwaad raak ben ik dat maanden tot jaren. Het gaat maar niet weg.

Ik ken haar van het forum. Dat forum waar ik hier eerder wel over geschreven heb. Daar liet ze niet echt een duidelijk stempel na. Het was zelfs meer alsof ze niet echt een mening had. Als iemand in het nauw gedreven raakte in een discussie, zei ze er wat van. Maar niemand had de indruk dat er wat van haar te duchten viel. Een hele aardige meid, dat is het. Dat is het nog steeds.

Een groep deelnemers aan dat oude forum (het bestaat inmiddels niet meer) heeft er een traditie van gemaakt om elk jaar een flinke stek te bezetten op de camping naast de baan van de 24 uur van Le Mans. Een deel komt om de race te kijken. Iedereen komt om feest te vieren. Flink drinken, barbecue'en, gestoorde scenes uithalen. Er zijn relaties op stukgelopen. Die van haar niet. Dat komt ten eerste omdat ze een goede man heeft uitgezocht. Ten tweede komt het omdat ze altijd meegaat. Om te lezen. Terwijl de rest zich te buiten gaat, leest ze een boek...en voelt haar vriend zich verplicht naast haar ook een boek te lezen. Door zijn vrienden is weleens tegen haar geroepen dat hij bij haar onder de plak zit. Dat vond ze uiteraard vervelend om te horen. Haar vriend ziet dat niet zo, dus er is gewoonweg geen probleem. Maar als ik in haar schoenen stond zou ik lekker thuis een boek gaan lezen. Of op een mooiere locatie. Als je niet voor de race of het zuipen komt, heb je daar niet veel leuks te zien. Dat boek neem je zelf mee, dat kan dus ook mee naar een andere bestemming. Een deel van de lamdronken gasten neemt het voor haar op en zegt dat ze haar heel gezellig vinden. Ze is ook heel gezellig. Ik vraag me elk jaar af wat ze daar toch doet. Waarom ze daar bij wil zitten. Maar dat ze gezellig is vraag ik me niet af.

We spraken altijd af voor onze eigen traditie: musea bezoeken en ergens theeleuten. Daarna keken we nog wat winkeltjes in die zij leuk vond en de plaatselijke Selexyz. Altijd gezellig. Ook zo'n traditie was dat die afspraken startten met verontschuldigingen van haar. Ze verontschuldigde zich dat ze me nooit in de tussentijd gemaild had (stoorde me niet). Het speet haar dat ze me niet belde (stoorde me niet) of een berichtje achterliet op één van de sites waar we allebei actief waren of zijn (stoorde me niet). Ze zei sorry dat ze niet had gesmst en dat ze niet had gereageerd op een vraag van mij. Ze vond het heel erg vervelend dat ze niks leuks voor me had meegenomen, of iets in die richting. En altijd legde ik haar uit dat ik er geen kwaad in zag. Altijd nam ik haar verontschuldigingen aan, want dat vond ze fijn. En de volgende keer had ze het gedrag dat ze zo ergerlijk vond gewoon weer gepraktiseerd. De spijt was een toneelstukje. Vond ze fijn.

We zouden naar Antwerpen gaan om het Mode Museum te bezoeken (zo lezers, dat is een aanrader!). De dag tevoren bleek dat het Mode Museum zomers dicht is. Het meest vreemde seizoen om dicht te zijn. Ik stelde voor om alsnog naar Antwerpen te gaan (jaja, we belden elkaar eens een keer). Zij stelde voor om naar Utrecht te gaan voor het Geldmuseum. Dat stond ook al op ons lijstje. Nu had mijn echtgenoot voor mijn gemak al een retourtje Antwerpen gekocht. Die dingen zijn een maand geldig, maar met de maandplanningen van de laatste jaren wist ik dat ik daar voorlopig niet kwam. Dus hij heeft met pijn en moeite zijn geld terug weten te pleiten bij de NS. Zij en ik gingen naar Utrecht. Het was hemeltergend saai. Niet het Geldmuseum, maar elk gesprek dat we hadden. Weinig meer gemeen. Ik wilde de discussie wel starten dat Twitter hoger wordt gewaardeerd dan verdiend en dat het (daar is mijn zelfgebrouwen trauma weer) er vaak toe leidt dat je voor je eigen lol daar zit te typen want mensen reageren weinig als je tegen ze praat. Geen respons op mijn stelling. Ik wilde dat nog wat meer aanzetten, maar Twitter, ze zei maar meteen dat het haar allemaal niet zoveel deed. Ze woonde inmiddels in een vinex-achtige wijk en ging om met de buurvrouwen. Praatte over handwerken, huisinrichting en baby's. Daar heb ik dan weer geen kaas van gegeten.
Terug op het station wist ik dat onze museumdagtraditie z'n zachte dood was gestorven. Er was geen kloot meer aan. Er werd op dat moment omgeroepen dat de trein naar haar woonplaats niet reed en dat de reizigers omgeleid gingen worden via Rotterdam. Ik probeerde haar te bellen om af te spreken dat we samen tot Rotterdam reisden. Natuurlijk was mijn beltegoed op (op het gebied van telefoons ben ik uitermate conservatief). Dus ik rende naar haar perron om haar op te zoeken. Nergens te vinden en ik ging naar mijn trein. Thuis las ik op Twitter dat ze haar doodgoeie vriend zover had weten te krijgen dat hij haar met de auto op kwam halen. Nu wil ik schrijven dat er iets in mij knapte, maar dat is te veel drama. Ik dacht eigenlijk alleen maar: "natuurlijk wordt je door hem opgehaald en naar je kinderrijke buurt gebracht." Zoals hij het ook accepteert dat je hem naast jou laat lezen in Le Mans terwijl hij ook uit de band zou kunnen springen. En let wel: ik heb helemaal niets te schaften met dat hele Le Mans-gebeuren.

Ze vroeg me maanden later op haar verjaardag te komen. Ze woont ver van me vandaan, het was 's avonds en ik heb geen rijbewijs. Omstandigheden waar zij weinig aan kan doen, maar wat het me niet makkelijk maakt er een lange gezellige boel van te maken. Daarbij zag ik me zitten tussen de semi-huisvrouwen. Lieve schatten, maar waar zou ik het met ze over moeten hebben? Snob die ik ben. En dus deed ik wat ik altijd doe in die situaties en wat ik af moet leren. Ik zei niets terug. Sowieso had ik niet verwacht op haar verjaardag te zijn uitgenodigd want we hadden altijd beperkt contact, waarvoor ze zich altijd verontschuldigde. Had ze in Rotterdam gewoond, dan was ik gewoon gegaan. Stom van mij.

Ik volg haar niet meer op Twitter, want ze heeft het alleen over haakwerkjes, fosforiserende schoenen en huisinrichting. Op Facebook heb ik haar op 'hide' gezet. Want ze heeft het alleen over haakwerkjes, fosforiserende schoenen, huisinrichting en obligate complimentjes aan mensen terwijl ik weet dat die mensen haar niet zoveel interesseren. Mijn man las op zijn Facebookpagina dat ze zwanger was geraakt. Ik voelde afschuw. Niet eerlijk, want er is niets mis mee. Al weet ik niet of ze een hele ontspannen moeder zal zijn. Ik heb haar niet gefeliciteerd. En nu wil ik een sarcastische opmerking maken over dat ik me daar niet voor heb verontschuldigd. Maar ik schaam me voor dat harteloze gedrag. Natuurlijk is het leuk dat ze een kind krijgt. Ik stuitte een tijd geleden op een tweet van haar dat ze de allermooiste luiertas had gevonden en dit was voor mij weer aanleiding om te voorkomen er ooit nog op te stuiten. De allermooiste luiertas vind ik van een te determineren ondergrens van menselijke leegheid.

Wellicht is ze nu al bevallen. En ik wil haar feliciteren en uitleggen waarom ik haar niet mag en dat dit voor in ieder geval 50% aan mij ligt. Dat ik mijn eigen gedrag heel lomp vind en dat ik daar uren over kan piekeren, wat mijn welverdiende loon is. Maar ik heb waarschijnlijk het lef niet in mijn donder om dat te doen. En hoeveel beter wordt zij van dat verhaal? Ik kan het bij een felicitatie laten, maar dan weet ik niet of ze zich niet zal blijven afvragen wat er allemaal aan vooraf is gegaan. Misschien doet ze dat wel helemaal niet en is er geen enkele noodzaak om te verhelderen. Misschien moet ik helemaal niets zeggen en gaan we allebei gewoon door met leven, want het maakt haar misschien ook niet uit. Haar verontschuldigingen waren ook niet erg oprecht wanneer ze daarna toch weer hetzelfde gedrag aan de dag bleef leggen. Mijn piekeronderwerpen en schuldgevoelens zijn eigenlijk van dezelfde verwende ledigheid gemaakt als haar allermooiste luiertas.