21 november 2010

Ideaal voedingspatroon

Weston A. Price (1870-1948) was een in Canada geboren tandarts die vlak na de eeuwwisseling een opvallende toename in tandbederf constateerde bij zijn patiënten. Hij veronderstelde dat de oorzaak hiervan lag in het sterk gewijzigde voedingspatroon. Eind 19e eeuw was een gemechaniseerd proces voor de productie van tarwebloem in zwang geraakt en zo wel meer mechanische processen die het voedsel een tikje onnatuurlijker maakte, volgens Price. Om zijn hypothese te staven ging hij op zoek naar volkeren die niet in aanraking kwamen met voedsel dat na een fabrieksproces aangeboden werd aan de consument. Omdat Price geen wetenschapper was is zijn onderzoek nooit bijzonder op waarde geschat, maar Michael Pollan haalt het onderzoek met die kanttekening aan in zijn boek Pleidooi voor Echt Eten. Ik citeer een mijns inziens interessante passage:
"Price kon niet één enkel ideaal voedingspatroon ontdekken. Hij vond volkeren die gedijen op een dieet van vis en schaal- en schelpdieren, een dieet van zuivel, een dieet van vlees en diëten waarin fruit, groenten en graan overheersten. De Afrikaanse Masai aten vrijwel geen plantaardig voedsel, ze leefden van vlees, bloed en melk. Zeevarende groepen op de Hebriden consumeerden totaal geen zuivel. Ze hadden een voedingspatroon dat grotendeels bestond uit vis en schaal- en schelpdieren en haver, waarvan pap en koeken werden gemaakt. De eskimo's die hij ondervroeg leefden van rauwe vis, wild, hom, kuit en walvisspek en aten zelden iets wat ook maar enigszins in de richting van iets groens ging. Langs de Nijl, in de buurt van Ethiopië, stuitte Price op wat naar zijn oordeel het gezondste volk was van allemaal: stammen die leefden van melk, vlees en bloed van weidevee, gecombineerd met dierlijk voedsel uit de Nijl. Price vond groepen die zich voedden met vlees van wilde dieren, die in het algemeen gezonder waren dan de akkerbouwers die zich verlieten op granen en ander plantaardig voedsel."
Geen pleidooi voor vegetarisme van Price en ook Pollan raadt het eten van vlees zeker niet af. Hij wijst echter wel op wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat vlees van dieren die geen verse planten hebben gegraasd minder voedingsstoffen bevat dan dieren die wel buiten hebben gestaan. Je hebt van de binnendieren meer vlees nodig om dezelfde vereiste hoeveelheid voedingsstoffen binnen te krijgen terwijl je dus ook meer calorieën naar binnen werkt. Pollan adviseert het eten van 'buitendieren'; wild en biologisch vlees. Maar ook voor gewassen geldt hetzelfde. Massaal gekweekte monoculturen van gewassen zijn kwetsbaarder voor ziektes en worden dus zo gekweekt dat ze daar zo resistent mogelijk tegen zijn. Dit gaat ten koste van de voedingsstoffen. Vooral als het allemaal snel in de winkel moet liggen en de gewassen niet ruimschoots de tijd hebben gehad om voedingsstoffen uit de bodem op te nemen. Je hebt dus meer van die gewassen nodig om de vereiste voedingsstoffen op te nemen. Opnieuw: eet biologisch.
Pollan heeft zijn adviezen geformuleerd in een aantal korte opmerkingen:
* Betaal veel voor je eten. Kwaliteitsvoedsel kost meer en wanneer je er een behoorlijke prijs voor hebt betaald wil je het ook niet naar binnen schrokken of er een deel van weggooien. Van dure producten koop je ook minder waardoor je geen overschot aan calorieën naar binnen werkt.
* Eet voedsel dat je overgrootmoeder zou herkennen als voedsel. Geen tube spuitkaas. Geen vruchtenyoghurt met extra toegevoegd calcium of vitamine C. Geen Blue Band witbrood dat stiekem bruinbrood is.
* Mijd voedingsmiddelen die ingrediënten bevatten die
a) onbekend
b) niet uit te spreken
c) meer dan vijf in getal zijn
of die d) fructoserijke maïsstroop bevatten (want maïsstroop is zo'n nieuwerwets goedje dat ons darmkanaal dat helemaal niet weet af te breken)
* Eet vooral planten. Hij zegt het echt, het is geen toevoeging van mij.

Het klinkt mij in de oren als baat het niet dan schaadt het niet. Nu deed ik toch al mee, maar dit boek is een leuke opfriscursus voor me gebleken.

Ik wil in de toekomst nog een boekbespreking hier doen van het Dovemansorendieet van Maarten 't Hart. Ik heb dat boek sinds een jaar of twee en volg het als ware het een evangelie (zondigen doe ik dus ook).

Geen opmerkingen: