Dus ik citeer hier van tijd tot tijd die Byron Katie. En die Byron Katie, als je daar op googelt, dan krijg je een hoop vage shit. Kleffe plaatjes, vage uitspraken, vreselijke Oprah-lay out en überhaupt is een aanbeveling van Oprah juist een nadeel. Wat is er met die Byron Katie?
Hier een paar straten verderop is een spirituele boekhandel. Vroeger zaten er hier wel meer. Inmiddels is één van de grotere concurrenten gesloten, maar met name die tent was een schoolvoorbeeld van een spirituele boekhandel. Het stonk er naar wierook van kunstmatige bosvruchten, er hingen dromenvangers, ansichtkaarten met lullige adviezen van Deepak Chopra en boeken van diezelfde heldere geest en al zijn concurrenten op de zelfhulpmarkt. Ik ben één keer in die zaak geweest om te ontdekken dat het mijn smaak niet is.
Wijzer geworden zou ik dus niet in die tweede spirituele boekhandel zijn binnengelopen, ware het niet dat ze er ook Wicca-devotia verkopen. En dan niet van die schoolmeidenrommel, maar het serieus aangepakte spul: (half)edelstenen, zakken salie en ik weet niet wat ze allemaal nog meer nodig hebben om hun rituelen uit te voeren. Dat ik daar nieuwsgierig naar ben, resulteert ook nog steeds in het doorbladeren van catalogi op internet van ondernemingen waar je miswijn, misgewaden of een lectionarium kunt kopen. Nichemarkten van religies vind ik fascinerend. Die samenkomst van commercie en sacraliteit.
In die boekhandel zag ik het boek Katie's Tao liggen en de Amerikaanse kaft deed pijn aan mijn ogen. In softone stond ze gefotografeerd, als een warme matrone die je wel eens even zal uitleggen hoe je een beter, mooier mens kunt worden. Dus ik liep het boek straal voorbij.
Maar kort na mijn bezoek las ik De Religies van de Wereld van Huston Smith, waarover ik eerder hier vertelde als een openbaring. Ik las daarin over de religie die ik zelf al sinds lange tijd had, maar waarvan ik niet wist dat er een naam voor was. Dus naar meer informatie over taoïsme ging ik op zoek en Katie's Tao kwam toch in mijn hoofd op. Toeval bestaat niet en ik ben het boek gaan halen.
Snel genoeg kwam de gelegenheid waarbij ik het boek wel moest lezen. Door een flinke storm in 2006 reden er geen treinen en bleek ik na mijn werk gestrand. Warm aan het worden in een kroeg, las ik het boek en het was de meest vage shit die ik tot dan toe gelezen had en ik studeerde desalniettemin theologie. Pas tegen het einde van het boek raakte ik aan de toon van de boodschap gewend en wilde ik er wel naar luisteren. Het is een bijzonder advies, dat van Katie.
Je kunt haar levensverhaal lezen op haar eigen erg Amerikaanse website en ook dat levensverhaal is heel erg Amerikaans. In één van de boeken die ik over haar heb, zegt de schrijfster dat Katie die typische Amerikaanse nuchterheid bezit en ik heb bij die melding zitten schateren van de lach.
Katie is geen taoïst in de traditie van Lao Zi of Zhuang Zi. Ik denk niet dat de heren het met haar eens zouden zijn. Katie's leer (The Work) is wel aardser dan die van het taoïsme. Waar de Chinese wijsgeren de Tao onuitsprekelijk en onbegrijpelijk vinden, noemt Katie de Tao gewoon bij een duidelijkere naam: de realiteit. En haar principe is, dat wensen dat de realiteit anders was erg veel stress oplevert en maar nauwelijks resultaat. Wie gelukkig wil zijn, is dat het snelst én het langst met zijn eigen situatie. Groot probleem blijft dan wel hoe je tevreden zou kunnen zijn als je, om maar even groot drama uit de kast te halen, in slavernij zou leven of op je sterfbed. Wonderlijk genoeg, ik kan er zelf nog niet bij, lukt het Katie en haar gesprekspartners om daar inderdaad uit te komen. Ik lees gespreksverslagen waarin incestslachtoffers en holocaustoverlevenden een totaal andere kijk op hun leed krijgen. Ik begrijp het nog steeds niet, maar ik zie het wel gebeuren.
Katie wekt bij mij wel gene. In die zin dat ik er niet mee te koop wil lopen dat ik gefascineerd ben door haar. Die softone foto's, die 'Amerikaanse nuchterheid', dat overpositieve en bijna zorgeloos naïeve dat Amerikanen hebben. Ik heb de indruk dat Amerikanen de wereld buiten hun landsgrenzen niet kennen. Ik heb ook de indruk dat Katie's leer geen wetenschappelijke toets zou kunnen doorstaan. Maar toen ik op internet zocht naar kritiek op haar idee, kreeg ik bijna niets. En binnen de psychologie lijkt haar methode op de veel breder erkende Rationeel Emotieve Therapie van Albert Ellis. Grappig genoeg krijgt RET de kritiek dat het pseudowetenschap is. Die kritiek is afkomstig uit de kringen rond Mindfulness. Laat ik dat nou net heel pseudowetenschappelijk vinden. Ik heb dus de indruk dat Katie zo nep niet is.
Bij deze: toegegeven dat ik The Work van Byron Katie als aanvulling gebruik op mijn nog provisorische taoïsme. En dat het er van buitenaf inderdaad niet uitziet, maar dat ik het desondanks toch aan kan raden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten