17 mei 2010

De foute kant van Michael J. Fox

Toen George W. Bush voor herverkiezing streed, en tegen John Kerry, zag ik een publiek debat tussen hen tweeën op tv. Natuurlijk zag ik dat, want Europa volgt een jaar voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen de strijd al op de voet. Ik ben hartstikke naïef, daar kom ik rond voor uit, maar mij lijkt het dus niet nodig dat Europa de details van de verkiezingstour avond aan avond op tv heeft.

Naast naïef ben ik een beetje sentimenteel (of dom, zo je wilt) want ik heb een zwak, een niet te verklaren zwak, voor George Dubbayah. Er is weinig goeds uit zijn handen gekomen, als ik het allemaal redelijk gevolgd heb. En ook als persoonlijkheid komt hij niet bijster sympathiek over, maar er zit 'm iets in dat karakter van hem dat ik herken of dat me aanstaat of dat een soort van thuis-/familie-/herkenbaar gevoel geeft.
Ik zag een paar weken geleden de film W. van Oliver Stone en ik mocht George gewoon. Stone is geen republikein maar heeft van W. geen pamflet willen maken, zei hij in een interview. Waar Stone met name de nadruk op legde was de gulzigheid van George. In zijn eten, zijn drinken en zijn politiek. Gulzig. George is een soort buurmanfiguur. Ik kan het niet goed uitleggen, ik heb gewoon geen hekel aan Bush. Terwijl het een rat is.

Ten tijde van het verkiezingsdebat tegen Kerry zat ik nog goed in de katholieke veren. Het aanwezige publiek mocht vragen stellen en er werden tussendoor filmpjes vertoont (want de aandacht zwakt af als je lang naar twee lullende mannen moet kijken). Het ging destijds ook fanatiek over stamcelonderzoek. Ik kan me niet herinneren dat het bij de afgelopen presidentsverkiezingen een hot item was, trouwens.

Wie de jaren 1980-2010 bewust heeft meegemaakt denkt bij stamcelonderzoek aan Michael J. Fox. Niet dan? Michael J. Fox heeft altijd sympathieke rollen gespeeld, is gewoon een goeie gozer en heeft het noodlot getroffen de ziekte van Parkinson te hebben. Stamcelonderzoek is een hele goede mogelijkheid tot het krijgen van gezonde cellen waarmee onder andere Parkinson kan worden bestreden. Ik zeg het kort door de bocht want ik heb er weinig verstand van en tot dit niveau snap ik het. Parkinson zou zo goed bestreden kunnen worden dat de ziekte in de beginfase gestopt kan worden. Stamcellen zijn (en ik doe dit uit mijn hoofd) cellen die het basismateriaal van een mens zijn. Ze hebben niet een bepaalde functie tot onderhoud van één orgaan in het lichaam of één lichaamsfunctie. Stamcellen bezitten basisinformatie over hoe een specifiek lichaam in elkaar dient te steken. Imbecieler kan ik het niet uitleggen zonder keihard te liegen. En moeilijker kan ik het ook niet uitleggen zonder dat ik verwijzen moet naar bronnen die het beter weten dan ik. Dat kan ik natuurlijk gewoon doen, verwijzen, maar eigenlijk wil ik met dit stukje laten zien hoe ik redeneerde en nu redeneer en niet hoe stamcelonderzoek wetenschappelijk in elkaar steekt. Daar heb ik ook gewoon niet het vereiste talent voor.

Je hebt twee soorten stamcelonderzoek. Allereerst onderzoek waarbij stamcellen onttrokken worden uit materiaal van volwassen mensen. Nadeel van deze stamcellen is dat het leven zijn sporen heeft nagelaten. Dat de stamcellen dus niet puntgaaf zijn. De tweede vorm van stamcelonderzoek is met puntgave stamcellen van hele jonge mensen: embryo's. Ik gebruik het woord mensen hier als jeugdjournaal-taal en niet als statement. Daar ga ik nu pas naartoe. Voor veel christelijke Amerikanen en christenen all over ligt werken met embryo's heel gevoelig. Dat is zuiver sentiment, maar dat het sentiment is betekent juist dat het meespeelt in politiek. Wanneer je middels ivf (sorry, dat mag je nalezen op Wikipedia en leg ik hier niet uit) met embryo's werkt, dan is er geen christelijk bezwaar te horen want ivf stimuleert de voortplanting, hoe kunstmatig en tegen de natuur in het ook is. Wanneer werken met embryo's verband houdt met het niet leven van die embryo's (abortus provocatus of gebruik van embryonale cellen zonder dat het embryo voldragen en geboren zal raken) dan is er veel christelijk bezwaar te horen. Het is even kunstmatig als ivf, maar er komen geen babytjes uit voort.

Het toverwoord is babytjes. Je dacht natuurlijk dat het 'm zat in de tegenstelling dood-leven, maar dat is niet zo. Veel christenen zijn niet tegen de dood, als het maar niet de dood betreft van iets weerloos (hondszieke mensen bijvoorbeeld die euthanasie willen, die worden als wilsonbekwaam door de pijn en dus als weerloos beschouwt. Ik zit hier niet te zieken als een ex-roker die anti-roker is geworden, dit is altijd geweest wat ik constateerde, ook in de katholieke veren, maar ik gebruik nu een iets andere verteltrant. Niet veel anders, ik zweer het jullie).

Als het aankomt op een baby is het sentiment altijd groot. Niets zo vredig en onschuldig als een baby, dat ervaren we ongeveer allemaal wel. Een embryo dat voor stamcelonderzoek wordt gebruikt maar dat nooit geboren zal worden is zielig. Hoewel het technisch gezien geen 'heel jong mens' is, zoals ik het hierboven noemde, is het wel al een frutseltje waar we affectief naar kunnen staren op een echo. De emotie is niet vreemd.

Michael J. Fox, lijdend aan ernstige pijn, richtte het woord tot de presidentskandidaten om te pleiten voor stamcelonderzoek, in beide vormen. Stamcelonderzoek kan niet alleen leiden tot een oplossing voor Parkinson, maar voor vele andere ziekten evenzo. Ik zat te kijken naar Michael J. Fox, naar dat eigenlijk heel kinderlijke gezicht dat hij heeft, dat nu met zijn leeftijd en zijn pijn een beetje verwrongen is geraakt. Hij lijdt erg veel pijn en het is logisch dat hij een oplossing zoekt. Hij kent ongetwijfeld nog meer patiënten met net zulke pijn en wil hen ook helpen. Wil zijn bekendheid gebruiken om hulp te bieden. Dat het baby-sentiment stamcelonderzoek belemmert roerde hij niet aan. Maar ik was juist nieuwsgierig naar hoe hij daarmee omgaat, hoe hij dat uitlegt aan lichamelijk gezonde luisteraars. Waar het toe leidde was dat je eigenlijk, tegen je gezonde verstand in, dacht 'staat hij nou voor zijn eigen gezondheid te pleiten, ten koste van de dan te gebruiken embryo's?' Ik begreep heel goed dat zoveel Amerikanen het niet goed vonden klinken en ik begrijp die redenatie nog steeds, ook al denk ik over abortus provocatus inmiddels iets anders (helaas niet helderder). Waarom nam Fox niet het argument van het baby-sentiment bij de tegenstanders weg?

4 opmerkingen:

Marjon zei

Wat ik niet begrijp, is waarom het wel okee is om ongebruikte embryo's weg te flikkeren als het de aanstaande ouders gelukt is en het not done is om ze nuttig te gebruiken voor onderzoek. Mag je embryo's alleen maar misbruiken voor voortplanting?
En dan dat christelijke geneuzel over dat je niet voor god mag spelen als het gaat om leven of dood, maar dan wel ivf goedkeuren. Kan ik behoorlijk pissig van worden.

Qaboos zei

Eens.
Ik vergat er nog in te zetten dat het dus niet om de leven-dood tegenstelling gaat maar om de weerloosheid met het voorbeeld dat heel veel christenen geen moeite hebben met de executie van (veronderstelde) criminelen. Ai, das weer een minpunt voor mijn redenatie hierboven, dat ik dat vergat.

Qaboos zei

En dan nog iets. Ik heb nooit begrepen waarom ivf dan wel toch oké was. Een overtuigd katholiek en goede vriend van mij vertelde me over de ivf-behandeling die een dierbare van hem had ondergaan en ja, hij wist wel dat de overtollige embryo's weggegooid zouden worden 'maar ze wilde zo graag zwanger worden'.

Het komt zo hypocriet over, dat standpunt dat ivf dan toch niet zo kwaad is, maar alle andere vormen van 'werken met embryo's' wel.
Maar goed, ik verwees al op Twitter (zal het hier ook nog eens doen) naar een artikel van Rob Wijnberg over waarom principes nooit vastgehouden kunnen worden.

Marjon zei

Ik heb er op zich geen problemen mee dat je principes niet vasthoudt, maar realiseer het je dan wel. En dat doen al dat soort types niet. En dat irriteert.