13 juni 2010

Verkavelingsvlaams

Het Vlaams dat je hoort bij Samson of De Pfaffs wijkt behoorlijk af van het ABN. Dat ABN is in Vlaanderen bestemd voor formele brieven, toespraken en programma's als het Journaal of de quiz Blokken. In het alledaags verkeer spreekt men zoals de acteurs in Samson of zoals De Pfaffs. ABN is een echt schoolvak en menig Vlaming heeft er zo een haat-liefde verhouding mee opgebouwd. In Vlaanderen heerst namelijk de mening dat ABN een hogere status heeft dan het alledaags Vlaams. Mensen die Vlaams schrijven voor het publiek schijnen door taalbewakers op de vingers te worden getikt. In het formele verkeer gebruikt men ABN, hoewel het een schoolwijsheid is en ver van de dagelijkse taal af staat.

De Vlamingen beschouwen ABN dus nogal kunstmatig, maar grappig genoeg is hun eigen Vlaams dat ook. Verkavelingsvlaams is de naam die het gekregen heeft. Of gangbaarder: de Tussentaal. Het is ontstaan toen Vlaanderen verstedelijkte. Sprak men daarvoor veel verschillende Vlaamse dialecten, zodra de Vlamingen uit de verschillende regio's tussen elkaar gingen wonen in de buitenwijken (de verkavelingen) van de steden, ontstond er een mengelmoes om elkaar te kunnen verstaan. De dialecten hadden een boerse, ouderwetse reputatie en het Verkavelingsvlaams werd populair. Ouders voedden hun kinderen op met Verkavelingsvlaams in plaats van het oude dialect en dit schijnt de doodsteek te zijn geweest voor de Vlaamse dialecten. Al hoor je nog steeds veel geklaag dat het West-Vlaams zo onverstaanbaar is (en dus, blijkbaar, gesproken wordt).

Het Verkavelingsvlaams staat ver af van het ABN en er zijn Vlaamse taalpuristen die het Verkavelingsvlaams verfoeien. Hun stelregel is: wanneer de rest van de Lage Landen de woorden niet kent, dan is het geen echt Nederlands. Een argument van niks, want veel Hollandse woorden zijn in Vlaanderen niet bekend en toch is dat wel ABN.

De positie van ABN in Vlaanderen zorgt wel voor het voor Nederlanders zo teleurstellende, terugkerende verlies bij het Groot Nederlands Dictee. ABN is hooggewaardeerd in Vlaanderen, maar wordt er nauwelijks gesproken. Het is een echte schrijftaal en Vlamingen concentreren zich daarom dus ook op de spelling. "De Vlaming is vooral sterk geworden in wat men oefent in de klas: spelling. Grapjes maken in het ABN lukt hem niet zo goed".

Gelezen in Wat Iedereen van het Nederlands moet weten en Waarom. Het hoofdstuk (en het bovengenoemd citaat) van Ludo Permentier.

Geen opmerkingen: